ျမန္မာရဟန္းေတာ္တုိ႔အတြက္ ဘာသာစကားႏွင့္ သမုိင္း

ေဆာင္းပါး တစ္ပုဒ္စ ႏွစ္ပုဒ္စသာ ေရးဖူးသည့္ စာေရးသူကုိ သူငယ္ခ်င္းက ရန္ကင္းေတာင္ ဥယ်ာဥ္စာသင္တုိက္ ႏွစ္ႏွစ္ဆယ္ျပည့္ ႏွစ္ပတ္လည္ စာေစာင္အတြက္ ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္ ေရးေပးရန္ ေတာင္းဆုိလာသည္။ ၿပီး စာေစာင္အတြက္ သူေရးထားသည့္ ေဆာင္းပါးကုိလည္း ေပးဖတ္ပါသည္။ ဗုဒၶဘာသာ ရဟန္းေတာ္တုိ႔အတြက္ အဂၤလိပ္စာမွာ မသင္မျဖစ္ ဘာသာရပ္တစ္ခု ျဖစ္လာေၾကာင္း ေရးသားထားသည္။ တင္ျပခ်င္ သိေစခ်င္သည့္ အေၾကာင္းအရာကုိ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း တင္ျပႏုိင္ပါေပသည္။ သူ႔ေဆာင္းပါး ဖတ္ၿပီး ေရးခ်င္သည့္ အေၾကာင္းအရာက ေခါင္းထဲ ခ်က္ခ်င္း ေပၚလာ၍ ေကာင္း၊ မေကာင္း အာမ မခံႏုိင္ေသာ္လည္း ေရးေပးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္းကုိေတာ့ အာမဘေႏၲ ခံလုိက္သည္။ ရန္ကင္းေတာင္ ဥယ်ာဥ္စာသင္တုိက္ကား အဂၤလိပ္စာကုိ ဘာသာရပ္တစ္ခုအေနႏွင့္ ျပ႒ာန္းထားသည့္ စာေမးပြဲကုိ ဦးစီးက်င္းပေပးေနျခင္းေၾကာင့္ ထင္ရွားသည္။ စာေရးသူတုိ႔ကဲ့သုိ႔ လမ္းသစ္ထြင္ခ်င္သည့္ ရဟန္းငယ္တုိ႔အတြက္ အားက် အတုယူစရာ စံနမူနာပင္ ျဖစ္သည္။

၂၀၀၉- ခုႏွစ္ ဇြန္လက သီရိလကၤာႏုိင္ငံတြင္ ပညာသင္ေနၾကသည့္ ျမန္မာရဟန္းေတာ္တုိ႔အတြက္ Debate သင္တန္းတစ္ခု ႏွစ္ပတ္ၾကာ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ဒီဘိတ္ (Debate) ဆုိသည္မွာ အေျဖတစ္ခုရရန္ အေၾကာင္းအရာတစ္ခုကုိ တစ္ဖက္ႏွင့္တစ္ဖက္ သူႏုိင္ကုိယ္ႏုိင္ ေဆြးေႏြးျငင္းခုံ အေျဖရွာနည္း ျဖစ္သည္။ စကၤာပူႏုိင္ငံ ေရာက္ေနသည့္ ျမန္မာဒကာမတစ္ဦးမွ လာေရာက္ သင္တန္းပုိ႔ခ်ေပးခဲ့ၿပီး ရဟန္းေတာ္ အပါး သုံးဆယ္ေက်ာ္ တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။ ထုိသင္တန္းကာလအတြင္း “ရဟန္းေတာ္မ်ား အဂၤလိပ္စာ သင္သင့္၊ မသင္သင့္” “သက္သတ္လြတ္ စားသင့္၊ မစားသင့္” “ပိဋကတ္သုံးပုံကုိ အာဂုံ ေဆာင္သင့္၊ မေဆာင္သင့္” စသည့္ ေခါင္းစဥ္တုိ႔ျဖင့္ လက္ေတြ႔ ဒီဘိတ္ပြဲမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္။

ဒီဘိတ္ထဲက ပညာေရးစနစ္

ထုိ ဒီဘိတ္ပြဲမ်ားအတြင္း စိတ္ဝင္စားစရာ အေကာင္းဆုံးႏွင့္ အားအစုိက္ရဆုံးမွာ “ရဟန္းေတာ္တုိ႔၏ ပညာေရးစနစ္ကုိ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲသင့္သည္” ဟူေသာ ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ Policy Debate ျပဳလုပ္ခဲ့စဥ္က ျဖစ္သည္။ ေပၚလစီဒီဘိတ္တုိ႔၏ ထုံးစံအတုိင္း ရဟန္းေတာ္တုိ႔၏ ပညာေရးစနစ္ကုိ ေျပာင္းလဲရန္အတြက္ စနစ္တက် စီမံကိန္းေရးဆြဲကာ ကုိယ့္ Plan ကုိ တင္္ျပၾကရသည္။ Affirmative (အဆုိျပဳ) ဘက္မွ Plan တစ္ခု တင္သြင္းၿပီး Negative (ျငင္းဆုိ) အဖြဲ႔မွ ထုိ Plan ၏ အားနည္းခ်က္၊ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္တုိ႔ကုိ ေထာက္ျပကာ ၎တုိ႔၏ Counter Plan ကုိလည္း တင္သြင္းၾကရသည္။ ဤသုိ႔ျဖင့္ တစ္ဖက္က တင္သြင္းထားသည့္ ပညာေရးစီမံကိန္းကုိ အျခားတစ္ဖက္က အားနည္းခ်က္၊ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္တုိ႔ကုိ ေထာက္ျပကာ ပုိမုိေကာင္းမြန္ေသာ မိမိတုိ႔၏ ပညာေရး အစီအမံတုိ႔ကုိ တင္ျပၾကရသည္။ ဒီဘိတ္တစ္ပြဲလွ်င္ (Affirmative) အဆုိျပဳအဖြဲ႔ႏွင့္ (Negative) ျငင္းဆုိအဖြဲ႔ဟူ၍ ႏွစ္ဖြဲ႔ အျပန္ျပန္ အလွန္လွန္ ေဆြးေႏြးျငင္းခုံၾကရၿပီး တစ္ဖြဲ႔လွ်င္ သုံးပါးစီ ပါဝင္သည္။ စာေရးသူတို႔အေနႏွင့္ ဤေခါင္းစဥ္ျဖင့္ပင္ ဒီဘိတ္ပြဲ ႏွစ္ခု ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္။

ရဟန္းေတာ္တုိ႔၏ ပညာေရးစနစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးႏွင့္ ပက္သက္၍ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ထုိဒီဘိတ္ပြဲ ႏွစ္ခုမွ အဆုိျပဳ၊ ျငင္းဆုိ အဖြဲ႔ေလးခုလုံး အခ်က္ႏွစ္ခ်က္ကုိ အဓိကထား တင္ျပသြားၾကသည္။ ထုိအခ်က္မ်ားမွာ (၁) ျပင္ဆင္ေရး (၂) ျဖည့္စြက္ေရးတုိ႔ ျဖစ္သည္။ ပ်မ္းမွ်အသက္ ႏွစ္ဆယ့္ရွစ္ႏွစ္အ႐ြယ္သာ ရွိၾကဦးမည့္ စာေရးသူတုိ႔ကား ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္ျခင္း မရွိဘဲ ခရီးႏွင္လာခဲ့သည့္ ပထမျပန္ႏွင့္ ဓမၼာစရိယ ျပ႒ာန္းက်မ္းစာတုိ႔ကုိ မိမိတုိ႔စိတ္တုိင္းက် ျပင္ဆင္၊ ျဖည့္စြက္ခဲ့ၾကသည္။ ျပင္ဆင္ေရးႏွင့္ ပက္သက္၍ အမ်ားစုက ဗုဒၶစာေပ ေလ့လာဖုိ႔အတြက္ ၾကားခံဘာသာတစ္ခုသာ ျဖစ္သည့္ သဒၵါကုိ ဘာသာရပ္တစ္ခုမက အသားေပး ျပ႒ာန္းထားျခင္းကုိ ေမးခြန္းထုတ္ခဲ့ၾကပါသည္။ အမွန္အားျဖင့္ သဒၵါဆုိသည္မွာ ဘုရားေဟာ ပိဋကတ္သုံးပုံသုိ႔ ဝင္ေရာက္ရာ တံခါးဝ တစ္ခုသာ ျဖစ္ပါသည္။ မိမိတုိ႔မွာ ပိဋကတ္သုံးပုံသုိ႔ ခ်က္ခ်င္း မဝင္ေသးဘဲ ထုိတံခါးေပါက္ကုိ ဘက္ေပါင္းစုံမွ ေသခ်ာ၊ မေသခ်ာ စိစစ္ရင္း အခ်ိန္ေတြ ကုန္ခဲ့ၾကသည္။ တံခါးေပါက္ကုိ စိစစ္အၿပီး ပိဋကတ္ပင္လယ္ကုိ ကူးခတ္ေတာ့မည္ဆုိေတာ့ လူက ဖတ္ဖတ္ေမာေနၿပီ။

ဘာသာစကားတစ္ခုကုိ ေလ့လာရာတြင္ ေခတ္သစ္ သင္ၾကားေရးစနစ္က (Four Skills) ကြ်မ္းက်င္မႈ ေလးမ်ိဳးကုိ ဟန္ခ်က္ညီညီ အသုံးျပဳကာ သင္ၾကားေပးသည္။ စာဖတ္စြမ္းရည္ (Reading Skill)၊ ေရးသားမႈစြမ္းရည္ (Writing Skill)၊ နားေထာင္မႈစြမ္းရည္ (Listening Skill)ႏွင့္ စကားေျပာစြမ္းရည္ (Speaking Skill)တုိ႔ ျဖစ္ၾကသည္။ ထုိေလးမ်ိဳးလုံးမွာ တစ္ခုႏွင့္ တစ္ခု အမွီသဟဲ ျပဳေနၾကသည္။ လက္ရွိ ပါဠိဆုိင္ရာ သင္႐ုိးညႊန္းတမ္းမ်ားအရ စာဖတ္စြမ္းရည္ (Reading Skill)အတြက္ ေျပာစရာ မလုိေသာ္လည္း က်န္သည့္ စြမ္းရည္မ်ား ခ်ိဳ႕ငဲ့ေနသည္ကုိ ေတြ႔ရသည္။ ပါဠိစာေပ သင္ၾကားရာ၌ ထုိကြ်မ္းက်င္မႈ ေလးမ်ိဳးကုိသာ အခ်ိဳးညီညီ ေပါင္းစပ္ေပးႏုိင္လွ်င္ ျမန္မာရဟန္းေတာ္တုိ႔၏ ႀကိဳးစားမႈမ်ိဳးျဖင့္ ဗုဒၶစာေပတက္ကြ်မ္းမႈမွာ ကမၻာ့အလယ္ လက္ခေမာင္း ခတ္ႏုိင္ပါလိမ့္မည္။

အဖြဲ႔တစ္ဖြဲ႔က သုတၱန္ပိဋကတ္မွ အဓိကေဒသနာေတာ္တုိ႔ကုိ သင္႐ုိးညႊန္းတမ္းထဲ ထည့္သြင္း ျပ႒ာန္းသင့္ေၾကာင္း အႀကံျပဳသည္။ အဖြဲ႔တစ္ဖြဲ႔က အဘိဓာန္ကုိ လက္လြတ္က်က္ခုိင္းသည့္ သင္ၾကားေရးစနစ္ကုိ ေထာက္ျပသည္။ မွန္ပါသည္။ အဘိဓာန္ကုိ လက္လြတ္က်က္ခုိင္းသည့္ ႏုိင္ငံဟူ၍ ျမန္မာႏုိင္ငံ တစ္ႏုိင္ငံသာ ရွိေပလိမ့္မယ္။ အဘိဓာန္ဆုိသည္မွာ ကုိယ္သိခ်င္သည့္ စကားလုံးတုိ႔ကုိ လွန္ေလွာၾကည့္႐ုံသာ အသုံးျပဳရသည့္ ရည္ညႊန္းစာအုပ္ထက္ မပုိ။ အဘိဓာန္စာအုပ္ထဲမွ ဂါထာ ရာေပါင္း မ်ားစြာကုိ ဘာမသိ ညာမသိ အလြတ္က်က္မွတ္ခဲ့ရသည့္ အျဖစ္ကုိ စဥ္းစားမိတုိင္း မိမိကုိယ္ကုိ မိမိ ျပန္လည္ သနားမိေသးေတာ့သည္။

လက္ရွိ သင္ၾကားေရးစနစ္ႏွင့္ ပက္သက္၍ (၂၀၀၉) ခုႏွစ္ မတ္လက က်င္းပခဲ့သည့္ သီတဂူ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ေထရဝါဒဗုဒၶတကၠသုိလ္မ်ား ညီလာခံတြင္ ျမန္မာပါဠိပညာရွင္အခ်ိဳ႕ ေဆြးေႏြး သြားခဲ့ၾကသည္။ (၂၀၀၈) ခုႏွစ္က ရန္ကုန္ န.ပ.သ တကၠသုိလ္တြင္လည္း ထုိအေၾကာင္းကုိပင္ ပါဠိပညာရွင္ ျမန္မာရဟန္းေတာ္တုိ႔ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကေၾကာင္းလည္း သိရသည္။ မည္သုိ႔ဆုိေစ ထုိကဲ့သုိ႔ေသာ ေဆြးေႏြးေျပာဆုိမႈမ်ားက အနာဂတ္တြင္ ပုိမုိေကာင္းမြန္ေသာ ပညာေရးစနစ္သစ္ကုိ ေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္လိမ့္မည္ဟု ယုံၾကည္ပါသည္။ စာေရးသူသည္ ပါဠိပညာရွင္မဟုတ္၊ ပါဠိသဒၵါႏွင့္ ပက္သက္၍ နက္နက္နဲနဲ သိသူ မဟုတ္ေသာ္လည္း လက္ရွိ ပညာေရးစနစ္မွာ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္၊ အားနည္းခ်က္မ်ား ရွိေနေၾကာင္းကုိေတာ့ ကုိယ္ေတြ႔ျဖစ္၍ ေကာင္းေကာင္း သိခဲ့ပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ ဤေဆာင္းပါး၌ လက္ရွိပညာေရးစနစ္ ျပင္ဆင္ေရးကိစၥကုိ ပါဠိပညာရွင္တုိ႔၏ တာဝန္အျဖစ္ ခ်န္ထားခဲ့ပါမည္။ စာေရးသူအေနျဖင့္ လုိအပ္ေနသည့္ ဘာသာရပ္အသစ္မ်ား ျဖည့္စြက္ေရးကိစၥကုိသာ အဓိကထား ေဆြးေႏြးခ်င္ပါသည္။

ဒီဘိတ္ပြဲမွာ လက္ရွိပညာေရးစနစ္အတြင္း ဘာသာရပ္အသစ္မ်ား ျဖည့္စြက္ေရးႏွင့္ ပက္သက္၍ အဂၤလိပ္စာ၊ ျမန္မာစာ၊ သမုိင္း၊ သခ်ာၤ၊ ဒႆနိက၊ သိပၸံ၊ ပထဝီဝင္ စသည္ စသည္ျဖင့္ မိမိတုိ႔၏ ထင္ျမင္ခ်က္မ်ားကုိ အေၾကာင္း အမ်ိဳးမ်ိဳးျပကာ ေဆြးေႏြးသြားခဲ့ၾကသည္။ ျဖည့္စြက္ေရးႏွင့္ ပက္သက္၍ အဆုိျပဳ၊ ျငင္းဆုိ ေလးဖြဲ႔လုံး တူညီစြာ တင္ျပသြားသည့္ ဘာသာရပ္အသစ္ သုံးမ်ိဳး ထြက္လာပါသည္။ ထုိသုံးမ်ိဳးမွာ အဂၤလိပ္စာ၊ ျမန္မာစာႏွင့္ သမုိင္းတုိ႔ ျဖစ္သည္။ အဖြဲ႔တစ္ဖြဲ႔လွ်င္ သုံးပါးစီ ဖြဲ႔စည္းထားသည္။ သက္ဆုိင္ရာအဖြဲ႔မွ အေၾကာင္းအရာတစ္ခု တင္ျပလုိလွ်င္ အဖြဲ႔ဝင္သုံးပါးလုံး သေဘာတူရန္ လုိအပ္ပါသည္။ သုံးပါးအဖြဲ႔ ေလးဖြဲ႔လုံးက ကြဲျပားျခားနားေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္တုိ႔ျဖင့္ ထုိဘာသာရပ္အသစ္ သုံးခုကုိ ယခုလက္ရွိ ပညာေရးစနစ္အတြင္း ထည့္သြင္း ျပ႒ာန္းဖုိ႔ တင္ျပခဲ့ၾကသည္။ ဤေဆာင္းပါး၌ စာေရးသူအေနျဖင့္္ ထုိဘာသာရပ္သုံးခုကုိသာ ဆန္းစစ္ျပလုိုျခင္း ျဖစ္သည္။

အဂၤလိပ္စာ

ျမတ္စြာဘုရားသည္ တရားေဟာသည့္အခါ မဇၥ်ိမေဒသ၌ လူတန္းစားေပါင္းစုံ ေျပာဆုိသည့္ ပါဠိဘာသာ (မဂဓ)ကုိ ေ႐ြးခ်ယ္ အသုံးျပဳခဲ့သည္။ ပါဠိဘာသာမွာ သူ႔ေမြးရပ္ေျမ၌ ေျပာဆုိသည့္ ဘာသာစကားမဟုတ္။ သူေဟာသည့္ တရားေတာ္တုိ႔ကုိ သကၠတဘာသာျဖင့္သာ မွတ္တမ္းတင္ရန္ တင္ျပလာသည့္ အဆုိကုိလည္း ပယ္ခ်ခဲ့သည္။ သကၠတဘာသာမွာ ထုိေခတ္က ပညာတတ္ အထက္တန္းလႊာသုံး ဘာသာစကားျဖစ္ၿပီး သာမန္ လူတန္းစားတုိ႔ အလွမ္းမမွီႏုိင္သည့္ ဘာသာစကားတစ္ခု ျဖစ္သည္။ လူသားတုိင္းကုိ တရားအျမင္ ရေစခ်င္သည့္ ျမတ္စြာဘုရားအေနျဖင့္ လူအမ်ား အသုံးျပဳသည့္ ဘာသာစကားတစ္ခုကုိ ေ႐ြးခ်ယ္ အသုံးျပဳဖုိ႔ လုိအပ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္လည္း တရားေဟာရာ၌ ပါဠိဘာသာကုိ အဓိကထား အသုံးျပဳခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

ဗုဒၶတရားေတာ္တုိ႔ကုိ ကမၻာအႏွံ႔ ျပန္႔ပြားေစခ်င္သည့္ မိမိတုိ႔အေနျဖင့္ ပညာရွင္မ်ားသာ အသုံးျပဳႏုိင္ၿပီး Dead Language ျဖစ္ေနသည့္ ပါဠိဘာသာျဖင့္ ျဖန္႔ေဝၾကမည္လား။ မိမိတုိ႔၏ ကုိယ္ပုိင္စကားျဖစ္သည့္ ျမန္မာ ဘာသာျဖင့္ ျဖန္႔ေဝၾကမည္လား။ မျဖစ္ႏုိင္ပါ။ ထုိသုိ႔ျဖစ္လွ်င္ ဗုဒၶတရားေတာ္တုိ႔ကုိ ကမၻာျပန္႔ေအာင္လုပ္ဖုိ႔ တစ္ခုတည္းေသာ နည္းလမ္းမွာ ျမတ္စြာဘုရား၏ လမ္းစဥ္ကုိ လုိက္ရန္ျဖစ္သည္။ ျမတ္စြာဘုရားသည္ သူရွာေဖြ ေတြ႔ရွိထားသည့္ အၿမိဳက္တရားကုိ ျဖန္႔ေဝရန္ ထုိေခတ္ထုိကာလက လူအမ်ားစု ေျပာဆုိသည့္ ပါဠိဘာသာကုိ ၾကားခံ ဘာသာစကားအျဖစ္ အသုံးျပဳခဲ့သည္။ ထုိ႔အတူ စာေရးသူတုိ႔လည္း မိမိတုိ႔ ေခတ္တြင္ လူအမ်ားစု အသုံးျပဳေနသည့္ ဘာသာစကားကုိ ေျပာဆုိကာ ဗုဒၶတရားေတာ္တုိ႔ကုိ ျဖန္႔ေဝရမည္ ျဖစ္သည္။ ႏုိင္ငံတကာသုံး၊ အင္တာနက္သုံး ဘာသာစကားျဖစ္သည့္ အဂၤလိပ္စာမွာ ကမၻာသုံး၊ အမ်ားသုံး ျဖစ္ေနသည္မွာ ထင္ရွားသည္။ ထုိသုိ႔ဆုိလွ်င္ ရဟန္းေတာ္တုိ႔အေနျဖင့္ အဂၤလိပ္စာကုိ မျဖစ္မေန သင္ရေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။ မိမိ ေျပာခ်င္ေနသည့္ ထုိအေၾကာင္းအရာမ်ားကုိ သူငယ္ခ်င္းက သူ႔ေဆာင္းပါးမွာ ပါေအာင္ ေျပာသြားခဲ့ၿပီးျဖစ္၍ စာေရးသူအေနျဖင့္ အက်ယ္တဝင့္ ေရးရန္ မလုိေတာ့ပါ။

ျမန္မာစာ

ေနာက္တစ္ခု… ျမန္မာစာ။ ၁၉၈၀ ျပည့္ႏွစ္ စနစ္သစ္ ပရိယတၱိပညာေရးစီမံကိန္းအရ ရဟန္းေတာ္တုိ႔၏ ပညာေရးအတြက္ ပရိယတၱိပညာေရးမူေလးခ်က္ ခ်မွတ္ခဲ့ရာ ရဟန္းေတာ္မ်ား ျမန္မာစာေပ အေရးအသား ေတာ္ေစေရးဟူေသာ မူတစ္ခ်က္ ပါဝင္ခဲ့သည္။ ထုိစနစ္သစ္ပညာေရးစီမံကိန္းအရ မူ၊ငယ္၊လတ္၊ႀကီးဟူေသာ ပထမျပန္စာေမးပြဲမ်ားအတြက္ ျမန္မာစာကုိ ဘာသာရပ္တစ္ခုအေနျဖင့္ ျပ႒ာန္းေပးခဲ့သည္။ ျမန္မာစာဘာသာရပ္၌ အရွင္မဟာရ႒သာရ၊ စဥ့္ပါဆရာေတာ္၊ လယ္တီဆရာေတာ္၊ မန္လည္ဆရာေတာ္စသည့္ ရဟန္းပညာရွင္တုိ႔၏ ပ်ိဳ႕ကဗ်ာတုိ႔ကုိ ျမည္းစမ္းခြင့္ ရသည့္အျပင္ မင္းဘူးဆရာေတာ္ ဦးဩဘာသ၊ က်ီးသဲေလးထပ္ဆရာေတာ္တုိ႔၏ ျမန္မာစကားေျပ အေရးအသားတုိ႔ကုိလည္း ေလ့လာအကဲခတ္ခြင့္ ရခဲ့သည္။ ျမန္မာစာလုံးေပါင္း သတ္ပုံ၊ ခက္ဆစ္၊ ဝါက်စီ၊ စာစီစာကုံးစသည့္ ျမန္မာစာ အေရးအသားေတာ္ေစမည့္ သင္ခန္းစာမ်ားလည္း ပါဝင္ခဲ့သည္။ ပထမျပန္အတန္းမ်ားတြင္ ျပ႒ာန္းခဲ့သည့္ ျမန္မာစာဘာသာမွာ ျပည့္စုံလုံေလာက္မႈ မရွိခဲ့ေသာ္လည္း ျမန္မာစာေပကုိ ဆက္လက္ေလ့လာရန္ လမ္းစ ေဖာ္ေပးႏုိင္ခဲ့ပါသည္။ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္မွစ၍ ျမန္မာစာအစား ဇာတကဘာသာရပ္ကုိ အစားထုိးလုိက္သည္။ လူပုဂၢဳိလ္တုိ႔အေနႏွင့္ သူငယ္တန္းမွစ၍ ေဒါက္တာဘြဲ႔အထိ ျမန္မာစာကုိ ဘာသာရပ္တစ္ခုအေနျဖင့္ သင္ေနၾကခ်ိန္တြင္ ရဟန္းေတာ္တုိ႔အတြက္ အဘယ့္ေၾကာင့္ ျမန္မာစာကုိ ျဖဳတ္ပယ္ခဲ့သည္ကုိ နားမလည္ႏုိင္ေအာင္ ျဖစ္ရသည္။ စာေရးသူသည္ ၁၉၉၈ ခုႏွစ္တြင္ ပထမႀကီးတန္း ေအာင္ျမင္ခဲ့သည္။ ျမန္မာစာကုိ မူ၊ငယ္၊လတ္၊ႀကီး ေလးတန္းလုံး၌ သင္ၾကားခြင့္ ရခဲ့သူတစ္ေယာက္အေနျဖင့္ ကံေကာင္းခဲ့သည္။ ထုိအတြက္လည္း မိမိကုိယ္ကုိ မိမိ အၿမဲဂုဏ္ယူေလ့ရွိပါသည္။

ျမန္မာစာအေၾကာင္း စဥ္းစားေလတုိင္း ဆယ္တန္းေက်ာင္းသူတစ္ေယာက္ကုိ ရည္းစားစာ ေပးခဲ့သည့္ ကုိရင္ႀကီးအေၾကာင္းက ေခါင္းထဲ အၿမဲ ဝင္လာတတ္သည္။ စာေရးသူအသိ ထုိကုိရင္ႀကီးမွာ ျမန္မာစာမပါသည့္ သင္႐ုိးညႊန္းတမ္းျဖင့္ အႀကီးတန္း ေအာင္ျမင္ခဲ့သူျဖစ္၍ ျမန္မာစာကုိ တသီးတသန္႔ သင္ၾကားခြင့္ မရခဲ့ပါ။ လူငယ္တုိ႔၏ ဘာသာဘာဝအတုိင္း ဇာတိ႐ြာက ဆယ္တန္းေက်ာင္းသူ အပ်ိဳေခ်ာတစ္ေယာက္ကုိ ခ်စ္ႀကိဳက္ေနခဲ့သည္။ ပါးစပ္က ဖြင့္မေျပာရဲသူဆုိေတာ့ စာလႊာျဖင့္ ခ်စ္ခြင့္ပန္သည္။ မိန္းကေလးက သူ႔ေပးသည့္စာကုိ ယူသြားပါသည္။ ကုိရင္ႀကီးကား ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ အျပည့္ျဖင့္ ေစာင့္စားရင္း ေပ်ာ္႐ြင္ေနခဲ့သည္။ ဆယ္တန္းေက်ာင္းသူ မိန္းကေလးကား ရက္စက္လွသည္။ ေနာက္တစ္ေန႔မနက္ ကုိရင္ႀကီး ေပးခဲ့သည့္ ရည္းစားစာကုိ လူအမ်ား ျမင္ေအာင္ လူတကာ ေရလာခတ္သည့္ ေရတြင္းမွာ သြားကပ္ထားလုိက္သည္။ ပုိဆုိးသည္ကား ကုိရင္ႀကီးစာထဲမွ သတ္ပုံအမွားမ်ားေအာက္မွာ မွင္နီတားၿပီး “သတ္ပုံမွန္ေအာင္ ႀကိဳးစားပါဦး” ဟု ေရးထားျခင္း ျဖစ္သည္။

မဂၢဇင္း၊ ဂ်ာနယ္တုိ႔တြင္ ရဟန္းေတာ္အခ်ိဳ႕၏ အေတြးထက္ထက္ ဘာသာေရးေဆာင္းပါးတုိ႔ကုိ ဖတ္႐ႈရေတာ့ သူတုိ႔ကုိ ဂုဏ္ယူအားက်စိတ္ ျဖစ္မိသည္။ ထုိရဟန္းေတာ္တုိ႔၏ ေနာက္ေၾကာင္း အတၳဳပၸတၱိကုိ စူးစမ္းၾကည့္ေသာအခါ ႏုိင္ငံေတာ္ပရိယတၱိသာသာနာ့တကၠသုိလ္ထြက္မ်ား ျဖစ္ေနေၾကာင္း သိရသည္။ အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာမ်ားေပၚမွ လူအဖတ္မ်ားၿပီး အေရးအသား ေကာင္းမြန္သည့္ ရဟန္းေတာ္တုိ႔၏ ဝက္ဆုိက္တုိ႔ကုိ လည္ပတ္သည့္အခါတုိင္း ထုိဆုိက္ဖန္တီးရွင္တုိ႔၏ ေကာက္ေၾကာင္းကုိ ေျခရာခံၾကည့္မိသည္။ ထုိသူတုိ႔မွာ မ်ားေသာအားျဖင့္ သာသနာ့တကၠသုိလ္ထြက္မ်ား ျဖစ္ေနပါသည္။ အေၾကာင္းကုိ ရွာၾကည့္ေသာ အခါ ထုိအရွင္တုိ႔မွာ တကၠသုိလ္တက္စဥ္ ေလးႏွစ္လုံး ျမန္မာစာႏွင့္ ျမန္မာစာေပ (Myanmar Language and literature)ကုိ ဘာသာရပ္တစ္ခုအေနျဖင့္ သင္ၾကားခဲ့ရသည့္အျပင္ ဘြဲ႔ရရန္အတြက္ ျမန္မာစာျဖင့္ က်မ္းတစ္ေဆာင္၊ ေပတစ္ဖြဲ႔ ေရးခဲ့ရေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ ပထမျပန္အတန္းမ်ားတြင္သာ ျမန္မာစာကုိ အေျခခံသေဘာမ်ိဳး သင္ခဲ့ရၿပီး ျမန္မာစာမပါသည့္ အစုိးရဓမၼာစရိယတန္းကုိ ႀကိဳးစားပမ္းစား ေျဖဆုိခဲ့ရသည့္ စာေရးသူတုိ႔အေနႏွင့္ တကယ္တမ္း လုပ္ငန္းခြင္ ဝင္ၾကေသာအခါ သာသနာ့တကၠသုိလ္ထြက္မ်ားထက္ ေျခတစ္လွမ္း ေနာက္က် က်န္ေနခဲ့ပါသည္။ ျမန္မာစာမပါသည့္ သင္႐ုိးညႊန္းတမ္းကုိ သင္ခဲ့ရသည့္ ရဟန္းေတာ္တုိ႔အတြက္ကား ျမန္မာစာေပႏွင့္ ပက္သက္၍ ေျခလွမ္းေပါင္းမ်ားစြာ ေနာက္က်က်န္ခဲ့မွာ ေသခ်ာလွသည္။

ျမန္မာစာသည္ ျမန္မာတုိ႔အတြက္ မိခင္ဘာသာစကား ျဖစ္သည္။ ကုိယ့္မိခင္ ဘာသာစကားကုိ ကြ်မ္းက်င္မႈ မရွိလွ်င္ ပါဠိ၊ အဂၤလိပ္၊ တ႐ုတ္စသည့္ ဘာသႏၲရစာေပကုိ ေလ့လာရာ၌ အျပည့္အဝ နားလည္ႏုိင္၊ ခံစားႏုိင္မည္ မဟုတ္။ မိခင္ဘာသာစကားကုိ ကြ်မ္းက်င္ပုိင္ႏုိင္လွ်င္ အျခားဘာသာစကားတစ္ခုကုိ သင္ၾကားရာ၌ ငါးဆယ္ရာခုိင္ႏႈန္း အေထာက္အကူျပဳသည္ဟုပင္ ဘာသာေဗဒပညာရွင္အခ်ိဳ႕က ဆုိသည္။ ရဟန္းေတာ္တုိ႔အေနျဖင့္ ကုိယ္သင္ၾကားခဲ့သည့္ ပါဠိစာေပထဲမွ ျမတ္ဗုဒၶ၏ ဓမၼတုိ႔ကုိ ျမန္မာလူမ်ိဳးတုိ႔အား ျပန္လည္ျဖန္႔ေဝရာ၌ ျမန္မာစာကုိ အသုံးျပဳရမည္ျဖစ္သည္။ ျမန္မာစာ ညံ့လွ်င္ အဓိပၸါယ္ေလးနက္သည့္ ပါဠိစာေပကုိ ျမန္မာစကားျဖင့္ လည္လည္ဝယ္ဝယ္ ရွင္းျပႏုိင္မည္ မဟုတ္ပါ။ ဗုဒၶတရားေတာ္တုိ႔ကုိ ျမန္မာစာျဖင့္ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေရးသားရန္မွာ သာ၍ပင္ ခတ္ပါလိမ့္မည္။ ျမန္မာရဟန္းေတာ္တုိ႔အေနႏွင့္ (၁၇) ရာစုခန္႔တြင္မွ ခက္ခဲနက္နဲသည့္ အဘိဓမၼာဆုိင္ရာ ဗုဒၶက်မ္းစာအားလုံးကုိ ျမန္မာဘာသာသုိ႔ ျပန္ဆုိႏုိင္ခဲ့ၾကသည္။ ထုိသုိ႔ ခက္ခဲနက္နဲသည့္ အဘိဓမၼာက်မ္းစာတုိ႔ကုိ ျမန္မာဘာသာ သက္သက္ျဖင့္ ျပန္ဆုိႏုိင္ခဲ့ျခင္းကုိပင္ ျမန္မာစာေပ တဟုန္ထုိး ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္လာမႈ၏ သေကၤတအျဖစ္ ပညာရွင္အခ်ိဳ႕က မွတ္ခ်က္ေပးခဲ့ၾကသည္။

ပုဂံေခတ္မွ ကုန္းေဘာင္ေခတ္အထိ ျမန္မာစာေပ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ေစရန္ ရဟန္းေတာ္မ်ားႏွင့္ လူျပန္ေတာ္မ်ားမွ အဓိက ဦးေဆာင္ခဲ့ၾကသည္။ ေခတ္အဆက္ဆက္ ျပဳစုခဲ့ၾကသည့္ ျမန္မာစာေပႏွင့္ ပက္သက္သမွ် ပ်ိဳ႕၊ ကဗ်ာ၊ လကၤာႏွင့္ စကားေျပတုိ႔၏ လက္ရာရွင္တုိ႔ကုိ ၾကည့္လုိက္သည့္အခါ ရဟန္းေတာ္မ်ားႏွင့္ လူျပန္ေတာ္မ်ား ျဖစ္ေနသည္ကုိ ေတြ႔ရမည္ ျဖစ္သည္။ ျမန္မာစာေပကုိ ရဟန္းေတာ္တုိ႔က ဦးေဆာင္ခဲ့သည့္အတြက္ ေရးသားခဲ့သမွ် စာေပတုိ႔မွာလည္း သူတစ္ပါးေက်းဇူး သိတတ္မႈ၊ ငဲ့ျငာေထာက္ထားမႈ၊ ေမတၱာက႐ုဏာ၊ ဘဝလြတ္ေျမာက္မႈစသည့္ ဗုဒၶဘာသာ၏ အေငြ႔အသက္တုိ႔ ထုံမြမ္းေနခဲ့သည္။ ယခုေတာ့ ထုိသုိ႔ မဟုတ္ၿပီ။ အဂၤလိပ္ေခတ္မွစ၍ ယေန႔အခ်ိန္အထိ ရဟန္းေတာ္တုိ႔၏ ျမန္မာစာေပ ကြ်မ္းက်င္မႈႏွင့္ စာေပေရးသားမႈ ေလွ်ာ့နည္းသြားခဲ့ပါသည္။ ဗုဒၶတရားေတာ္တုိ႔ုကုိ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေလ့လာခဲ့သည့္ ရဟန္းေတာ္တုိ႔အေနျဖင့္ ဗုဒၶတရားေတာ္တုိ႔ကုိ ေခတ္အျမင္၊ ေခတ္အေတြးျဖင့္ အမ်ားျပည္သူ သိရွိရန္ ျမန္မာစာျဖင့္ ေရးသား ခ်ျပရမည္ ျဖစ္သည္။ ထုိသုိ႔ခ်ျပရန္ ျမန္မာစာ ကြ်မ္းက်င္ဖုိ႔ လုိအပ္ပါသည္။ ပါဠိစာေပ ကြ်မ္းက်င္သည့္ ရဟန္းေတာ္တုိ႔အေနျဖင့္ ပါဠိေဝါဟာရမ်ား၊ ပါဠိသက္ေဝါဟာရမ်ား၊ ဗုဒၶစာေပ အေတြးအေခၚမ်ား လြမ္းမုိးေနသည့္ ျမန္မာစာေပကုိ ဦးေဆာင္ရန္ သင့္လွသည္။ ထုိသုိ႔ ဦးေဆာင္သူ ျဖစ္ရန္မွာ ပထမအဆင့္အေနျဖင့္ ရဟန္းေတာ္တုိ႔၏ ပညာေရးစနစ္အတြင္း ျမန္မာစာကုိ ဘာသာရပ္တစ္ခုအျဖစ္ ထည့္သြင္း ျပ႒ာန္းရေပလိမ့္မည္။

သမုိင္း

စာေရးသူ အ့ံဩမဆုံး ျဖစ္မိေသာအရာကား ပါဠိပထမျပန္ႏွင့္ အစုိးရဓမၼာစရိယ ျပ႒ာန္းက်မ္းစာတုိ႔တြင္ သမုိင္းဘာသာရပ္ မပါျခင္း ျဖစ္သည္။ လူသားတစ္ေယာက္အေနျဖင့္ အတိတ္ကာလက ျဖစ္ပ်က္ခဲ့သမွ်ထဲမွ သင္ခန္းစာယူရန္ႏွင့္ အနာဂတ္အတြက္ အေကာင္းဆုံး ျပင္ဆင္ႏုိင္ရန္ သမုိင္းကုိ ေလ့လာဖုိ႔ လုိအပ္ပါသည္။ သမုိင္းကုိ မသိေသာသူမွာ လူအတစ္ေယာက္ႏွင့္ ျခားမည္မဟုတ္ေၾကာင္း သမုိင္းပညာရွင္ႀကီး ေဒါက္တာ သန္းထြန္းက ဆုိခဲ့သည္။ ဗုဒၶသာသနာ့သမုိင္း၊ အျခားဘာသာႀကီးတုိ႔၏ သမုိင္းဇစ္ျမစ္ကုိ ဂဃနဏ မသိေသာ ရဟန္းေတာ္တုိ႔မွာ ဘာသာျခားမ်ားႏွင့္ ေျပာဆုိေဆြးေႏြးေသာအခါ အအတစ္ေယာက္ကဲ့သုိ႔ ျဖစ္ေနပါလိမ့္မည္။ ဗုဒၶဘာသာ၏ အေနအထားကုိလည္း မွန္မွန္ကန္ကန္ အကဲျဖတ္ႏုိင္မည္ မဟုတ္ပါ။ ရဟန္းေတာ္တုိ႔အေနျဖင့္ ျမန္မာ့သမုိင္းႏွင့္ ကမၻာ့သမုိင္းတုိ႔ကုိလည္း ေလ့လာသင့္လွသည္။ သုိ႔မွသာ မိမိတုိ႔ က်င္လည္ေနသည့္ ေခတ္ကာလႏွင့္ လုိက္ေလ်ာညီေထြ စဥ္းစားႏုိင္၊ ေဝဖန္ပုိင္းျခားႏုိင္၊ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္မည္ ျဖစ္သည္။ မိမိတုိ႔အေနျဖင့္ ယခုလုိ အုိင္တီေခတ္ႀကီးမွာ အရွင္မဟာဗုဒၶေဃာသေခတ္က အေတြးအေခၚ အယူအဆႏွင့္ လုပ္နည္းလုပ္ဟန္ အားလုံးကုိ ထပ္တူ ကူးေနခ်လွ်င္ ႐ူးႏွမ္းရာ က်ေပလိမ့္မည္။

ဓမၼစကၠပဝတၱနသုတၱန္၊ အနတၱလကၡဏသုတၱန္၊ ျဗဟၼဇာလသုတၱန္ စသည့္ ျမတ္စြာဘုရား ေဟာၾကားခဲ့သည့္ ေဒသနာေတာ္တုိ႔ကုိ သမုိင္းအျမင္မပါဘဲ ေလ့လာလွ်င္ အျပည့္အဝ နားလည္ သေဘာေပါက္ႏုိင္မည္ မဟုတ္ပါ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ တကၠသုိလ္ပညာေရးစနစ္မ်ား၌ ဗုဒၶစာေပကုိ ေလ့လာသည့္အခါ ထုိေခတ္ကာလက အိႏၵိယေနာက္ခံ သမုိင္းႏွင့္ တြဲဖတ္ေလ့လာၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ ပါဠိပိဋကတ္ထဲမွ ျမတ္စြာဘုရား၏ ဘဝျဖစ္ေတာ္စဥ္မ်ားမွာ ျပည့္စုံမႈမရွိ။ ဟုိတစ သည္တစ ျပန္႔ႀကဲေနသည္။ ဘုရားကုိယ္တုိင္ ေျပာျပခဲ့သည့္ သူ႔အေၾကာင္း သုတၱန္အခ်ိဳ႕ႏွင့္ သူေဟာသည့္ တရားေတာ္တုိ႔ကုိ ေလ့လာ အကဲျဖတ္ၿပီး ဗုဒၶဝင္ကုိ ပုံေဖာ္ယူၾကရျခင္း ျဖစ္သည္။ ထုိ႔အျပင္ ျမတ္စြာဘုရား၏ အနီးစပ္ဆုံး ဘဝပုံရိပ္ႏွင့္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္တုိ႔ကုိ ပုိမုိ သိရွိႏုိင္ရန္ ဘီစီေျခာက္ရာစု အိႏၵိယႏုိင္ငံ၏ ေနာက္ခံသမုိင္းေၾကာင္းကုိ ေလ့လာဖုိ႔ လုိအပ္ပါသည္။ ထုိမွသာ ျမတ္စြာဘုရားကုိ အေၾကာက္တရားကုိ အေျခခံသည့္ တန္ခုိးရွင္ကုိးကြယ္မႈကုိ ဖယ္ရွားေပးခဲ့သူ၊ အိႏၵိယ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြင္း နက္နက္႐ႈိင္း႐ႈိင္း အျမစ္တြယ္ေနသည့္ လူလူခ်င္း ဇာတ္ခြဲျခားမႈစနစ္ကုိ တြန္လွန္တုိက္ဖ်က္ခဲ့သူ၊ ဘိကၡဳနီသာသနာကုိ စတင္တည္ေထာင္ျခင္းအားျဖင့္ အဖိႏွိပ္ခံ အမ်ိဳးသမီးတုိ႔၏ အခြင့္အေရးကုိ ျမွင့္တင္ေပးခဲ့သူ စသည္ျဖင့္ ပုိမုိနားလည္ ၾကည္ညိဳႏုိင္မည္ ျဖစ္သည္။

စာေရးသူအေနျဖင့္ ပထမျပန္ႏွင့္ အစုိးရဓမၼာစရိယ ေက်ာင္းသင္ခန္းစာထဲမွာ သမုိင္းဘာသာရပ္ကုိ သင္ၾကားခြင့္ မရခဲ့ေသာ္လည္း ဗုဒၶဘာသာသမုိင္း၊ အျခားဘာသာႀကီးတုိ႔၏ သမုိင္း၊ ျမန္မာ့သမုိင္းႏွင့္ ကမၻာ့သမုိင္းတုိ႔ကုိ လက္လွမ္းမီွသမွ် ဖတ္႐ႈခဲ့ပါသည္။ အက်ိဳးဆက္အျဖစ္ အေၾကာင္းအရာတစ္ခုုကုိ ဘက္ေပါင္းစုံမွ ေဝဖန္သုံးသပ္ႏုိင္သည့္အျပင္ နယ္ပယ္စုံမွ မည့္သည့္ပုဂၢဳိလ္မ်ိဳးႏွင့္မဆုိ အဆင္တေျပ ေျပာဆုိ ေဆြးေႏြးႏုိင္ခဲ့သည္။ သမုိင္းကုိ ေၾကညက္ေအာင္ ဖတ္႐ႈ႕ထားသူ တစ္ေယာက္အတြက္ အရာရာတုိင္းက အေပၚမွ မုိးၾကည့္ရသကဲ့သုိ႔ ထင္ရွား ျပတ္သားေနပါလိမ့္မည္။ သမုိင္းထဲမွာ ေပ်ာ္႐ြင္စရာ၊ အားတက္စရာေတြ ရွိသည္။ စိတ္အားငယ္စရာ၊ သင္ခန္းစာ ယူစရာေတြလည္း ပါလိမ့္မည္။ သမုိင္းကုိ သင္ယူျခင္းအတြက္ အေကာင္းဆုံး အက်ိဳးရလဒ္မွာ အနာဂတ္အတြက္ အေကာင္းဆုံး ျပင္ဆင္ၿပီး သမုိင္းစဥ္တြင္ အခန္႔သင့္ ေနရာယူႏုိင္ျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။

ဗုဒၶစာေပ သင္ၾကားေရးတြင္ နာမည္ႀကီးသည့္ သီရိလကၤာႏုိင္ငံ ေကလနီယတကၠသုိလ္မွာ ပညာသင္ၾကားခဲ့သူ တစ္ေယာက္အေနႏွင့္ တကၠသုိလ္က ျပ႒ာန္းထားသည့္ ဘာသာရပ္တုိ႔ကုိ ဂ႐ုတစုိက္ ေလ့လာျဖစ္ခဲ့သည္။ စာေရးသူတုိ႔ တက္ေရာက္ခဲ့သည့္ ၂၀၀၈-ခုႏွစ္ M.A တန္းမွာ ဘာသာရပ္ ဆယ့္သုံးခု သင္ၾကားေပးသည္။ ထုိအထဲမွ ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ အေနျဖင့္ ေျခာက္ဘာသာ သင္ယူရပါသည္။ သုံးဘာသာကုိ မယူမေနရဘာသာ (Compulsory Subject) အျဖစ္ သက္မွတ္ထားၿပီး က်န္သုံးဘာသာကုိေတာ့ မိမိႀကိဳက္ႏွစ္သက္ရာ ေ႐ြးခ်ယ္ႏုိင္သည္။ တကၠသုိလ္မွ သင္ၾကားေပးသည့္ ဘာသာရပ္ အားလုံးနီးပါး သမုိင္းႏွင့္ မကင္းသည္ကုိ ေတြ႔ရသည္။ ထုိအထဲမွ မျဖစ္မေန ဘာသာရပ္တစ္ခုအျဖစ္ သင္ရသည့္ (Theravada Tradition: A Historical and Doctrinal Study)မွာ စာေရးသူ အႏွစ္သက္ဆုံး ဘာသာရပ္တစ္ခု ျဖစ္ခဲ့သည္။ ထုိဘာသာရပ္က ေထရဝါဒစတင္ ျဖစ္ေပၚလာပုံ၊ ေထရဝါဒပိဋကတ္၊ မဟာဝိဟာရႏွင့္ အရွင္မဟာဗုဒၶေဃာသတုိ႔၏ အခန္းက႑၊ ေထရဝါဒဗုဒၶဘာသာႏွင့္ ပါဠိ၊ ေနာက္ေပၚက်မ္းမ်ားျဖစ္သည့္ ေပဋေကာပေဒသ၊ ေနတၱိပၸကရဏႏွင့္ မိလိႏၵပဥွာစစ္တမ္း၊ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္၊ သစၥာေလးပါး၊ နိဗၺာန္စသည့္ ေထရဝါဒဗုဒၶဘာသာ၏ အစဥ္အလာ၊ စံတုိ႔ကုုိ ပိဋကတ္က်မ္းစာ အကုိးအကားမ်ားအျပင္ သမုိင္းအျမင္ျဖင့္ပါ ခ်ည္းကပ္ သင္ၾကားေပးေသာေၾကာင့္ အသိသစ္၊ အေတြးသစ္တုိ႔ တုိးခဲ့ရသည္။ ထုိႏွစ္က တကၠသုိလ္မွ သင္ၾကားေပးသည့္ ဘာသာရပ္တုိ႔ကုိ ေလ့လာအၿပီး သမုိင္းကုိ ဘာသာရပ္တစ္ခုအေနႏွင့္ အေလးထား သင္ၾကားသင့္ေၾကာင္း ပုိၿပီး နားလည္လာခဲ့ပါသည္။

ျမန္မာရဟန္းေတာ္အမ်ားစု တက္ေရာက္ ပညာသင္ၾကားေနသည့္ ေကလနီယတကၠသုိလ္၏ သင္႐ုိးညႊန္းတမ္းမ်ားကား တစ္ႏွစ္ႏွင့္ တစ္ႏွစ္ ပုံစံမတူ။ ၂၀၀၉-ခုႏွစ္ သင္႐ုိးညႊန္းတမ္းမွာ စာေရးသူ တက္ေရာက္ခဲ့သည့္ ၂၀၀၈-ခုႏွစ္က ဘာသာရပ္အခ်ိဳ႕ကုိ ျဖဳတ္ၿပီး ဘာသာရပ္အသစ္တုိ႔ျဖင့္ အစားထုုိးခဲ့သည္။ ေမဂ်ာေ႐ြးခ်ယ္မႈ ပုံစံကုိလည္း ျပင္ဆင္ သက္မွတ္ထားပါသည္။ ၂၀၁၀ အတြက္လည္း သင္႐ုိးညႊန္းတမ္း အနည္းငယ္ ေျပာင္းလဲထားတာ သတိထားမိသည္။ ထုိသုိ႔ လုိအပ္သလုိ ေျပာင္းလြယ္ျပင္လြယ္ရွိျခင္းသည္ပင္ ဤတကၠသုိလ္၏ ေအာင္ျမင္မႈအတြက္ လွ်ိဳ႕ဝွက္ခ်က္တစ္ခုအျဖစ္ ေကာက္ခ်က္ခ်မိသည္။ “ေလာကႀကီးက အေျပာင္းအလဲကုိ မုန္းတီးတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီအေျပာင္းအလဲကပဲ တုိးတက္မႈကုိ ယူေဆာင္လာတယ္” Charles Ketterring ဆုိသည့္ အေမရိကန္ စြန္႔ဦးတီထြင္ လုပ္ငန္းရွင္ႀကီး ေျပာခဲ့ေသာစကား…။ ျမန္မာရဟန္းေတာ္တုိ႔၏ ပညာေရးစနစ္ကုိ စဥ္းစားမိတုိင္း နာမည္ေက်ာ္ လုပ္ငန္းရွင္ႀကီး ေျပာခဲ့သည့္ ထုိစကားေလးကုိ အၿမဲ ၾကားေယာင္မိသည္။ အေျပာင္းအလဲဟုဆုိေသာ္လည္း ေျပာင္းလဲတုိင္း ေကာင္းမည္ေတာ့ မဟုတ္။ သုိ႔ေသာ္ ေခတ္၊ စနစ္ႏွင့္ လုိက္ေလွ်ာညီေထြရွိမည့္ လုိအပ္ေသာ အေျပာင္းအလဲကုိေတာ့ ရဲရဲဝံ့ဝံ့ ျပဳလုပ္ရမည္။ သုိ႔မွသာ ထုိအေျပာင္းအလဲမ်ားမွ တဆင့္ တုိးတက္မႈကုိ ျမင္ေတြ႔ႏုိင္မည္ ျဖစ္သည္။

ပထမဆုံး ေျခလွမ္းႏွင့္ လကၤာတမန္မဂၢဇင္း



ခရီးစဥ္တုိင္းအတြက္ ပထမဆုံး ေျခလွမ္းသည္ အခက္အခဲဆုံး ျဖစ္ေၾကာင္း တ႐ုတ္ အေတြးအေခၚ ပညာရွင္ႀကီး ကြန္ျဖဴးရွပ္က ဆုိခဲ့သည္။ လုပ္ငန္း တစ္ခုကုိ ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ လုပ္ဖူးသူတုိင္း ထုိစကားကုိ သေဘာက် ႏွစ္သက္ၾကလိမ့္မည္ ထင္ပါသည္။ ခရီးတစ္ခု စတင္ထြက္ခြာဖုိ႔ ပထမဆုံးေျခလွမ္းကုိ ႀကိဳတင္ ျပင္ဆင္မႈ၊ စုေပါင္းလုပ္ေဆာင္မႈ တုိ႔အျပင္ ယုံၾကည္ခ်က္ပါ ေပါင္းစပ္ထည့္ရန္ လုိအပ္သည္။ စုေပါင္း လုပ္ေဆာင္မႈျဖင့္ ခရီးဆက္ရသည့္ မည္သည့္ လုပ္ငန္းမဆုိ ပထမဆုံး ေျခလွမ္းမွာ အမ်ားသူငါ ယုံၾကည္မႈ ရေအာင္ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ လုိအပ္ လွပါသည္။ (၂၊ ၁၊ ၂၀၁၀) ေန႔က ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ လကၤာတမန္ မဂၢဇင္း မိတ္ဆက္ပြဲက မကုဋာရာမ ျမန္မာေက်ာင္း အလွည့္က် နာယက ဆရာေတာ္မ်ား အပါအဝင္ သီရိလကၤာေရာက္ ျမန္မာ ေက်ာင္းသား ရဟန္းေတာ္မ်ား၏ ယုံၾကည္မႈကုိ ရယူႏုိင္ခဲ့၍ လကၤာတမန္ မဂၢဇင္း၏ ပထမဆုံး ေျခလွမ္းကုိ စတင္ႏုိင္ရန္ တြန္းအားေပးခဲ့သူ တစ္ဦးအေနႏွင့္ ဝမ္းသာရပါသည္။

၂၀၀၉ ခုႏွစ္ ႏွစ္ဦးပုိင္း ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ သီရိလကၤာေရာက္ ျမန္မာေက်ာင္းသား ရဟန္းေတာ္မ်ားအဖြဲ႔ အစည္းအေဝးတစ္ခု၌ သီရိလကၤာမွာ ျမန္မာရဟန္းေတာ္မ်ား စုေပါင္းထုတ္ေဝသည့္ မဂၢဇင္း တစ္ေစာင္ ရွိသင့္ေၾကာင္း အဖြဲ႔ဝင္ ဆရာေတာ္တစ္ပါးမွ အႀကံဳခဲ့သည္။ ထုိအခ်ိန္မွစ၍ မဂၢဇင္းတစ္ေစာင္ ထုတ္ေဝရန္ အခ်င္းအခ်င္း ေျပာဆုိ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။ စည္းေဝးသည့္ အဆင့္သုိ႔ကား မေရာက္ေသး။ စာေရးသူတုိ႔ အေနႏွင့္ (၂၀၀၈) ခုႏွစ္ ေကလနိယတကၠသုိလ္ ေက်ာင္းသားမွတ္တမ္း ဗီစီဒီေခြကုိ စုေပါင္း လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကသည့္ အေတြ႔အႀကံဳျဖင့္ မဂၢဇင္းတစ္ေစာင္ကုိလည္း စုေပါင္း ထုတ္ေဝႏုိင္မည္ဟု ယုံၾကည္ခဲ့ၾကပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ မဂၢဇင္း ထုတ္ေဝဖုိ႔ အဓိက အဟန္႔အတား ျဖစ္သည့္ ေတာင္ႀကီးႏွစ္လုံးကုိ ေက်ာ္လႊားရန္ ယုံၾကည္ခ်က္ ျပင္းထန္ဖုိ႔ေတာ့ လုိအပ္ေၾကာင္း ရိပ္စားမိခဲ့ၾကပါသည္။ ထုိေတာင္ႀကီး ႏွစ္လုံးမွာ အဆင့္မီသည့္ စာမူမ်ား ရရွိႏုိင္မႈ ရွိ၊ မရွိႏွင့္ ဘ႑ာေငြေၾကး ျဖစ္သည္။ ထုိအတြင္း သီရိလကၤာႏုိင္ငံသုိ႔ အလည္အပတ္ ေရာက္လာသည့္ စကၤာပူႏုိင္ငံ ဓာတ္ေတာ္တုိက္ဆရာေတာ္မွ ေငြေရးေၾကးေရးႏွင့္ လုိအပ္သည့္ အကူအညီအခ်ိဳ႕ကုိ သူတက္စြမ္းသမွ် ကူညီမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားလာ၍ အားတက္ခဲ့ရသည္။ အမ်ားအတြက္ အက်ိဳးရွိမည္ထင္သည့္ မည္သည့္လုပ္ငန္းကုိမဆုိ အၿမဲ အားေပးေလ့ရွိသည့္ ပီနန္ဆရာေတာ္ႀကီး ရွိေန၍လည္း ေငြေရးေၾကးေရး အတြက္ ပူပန္စိတ္ေတြ ေပ်ာက္ခဲ့ရသည္။

မဂၢဇင္းတစ္ေစာင္ ထုတ္ေဝရန္ စိတ္ကူးကုိ လက္ေတြ႔ အေကာင္အထည္ေဖၚရန္ (၁၉၊ ၃၊ ၂၀၀၉) ေန႔ ႏွင့္ (၂၀၊ ၃၊ ၂၀၀၉) ေန႔တုိ႔၌ အၾကိဳစည္းေဝးပြဲမ်ား ျပဳလုပ္ျပီး ဦးတည္ခ်က္ခ်မွတ္ျခင္း၊ မဂၢဇင္းအမည္ ေ႐ြးခ်ယ္ျခင္း၊ ဖြဲ႔စည္းပုံေရးဆြဲျခင္း စသည့္ အေျခခံလုိအပ္ခ်က္တုိ႔ကုိ ျပီးစီးေအာင္ လုပ္ေဆာင္နဳိင္ခဲ့ၾကသည္။ အထူးသျဖင့္ မဂၢဇင္းအမည္ ေ႐ြးခ်ယ္ျခင္းက အေရးပါသကဲ့သုိ႔ စိတ္လႈပ္ရွားစရာလည္း ေကာင္းပါသည္။ တက္ေရာက္လာၾကသည့္ သံဃာေတာ္မ်ားမွ အမည္ရွစ္မ်ိဳးကုိ တင္ျပခဲ့ၾကသည္။ စာေရးသူအေနႏွင့္လည္း “လကၤာေျမ” ဟူေသာ အမည္ကုိ တင္ျပခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္ စာေရးသူ တင္ျပခဲ့သည့္ အမည္က တတိယသာ ခ်ိပ္ခဲ့သည္။ တင္ျပလာသည့္ အမည္ရွစ္မ်ိဳးအနက္ ဦးပညာဒီပ (မေလးရွား)၏ “လကၤာတမန္” ဟူေသာ အမည္က မဲအမ်ားဆုံး ရၿပီး မဂၢဇင္းအမည္ ျဖစ္သြားသည္။

“လကၤာတမန္” ဟူေသာအမည္တြင္ စကားလုံးႏွစ္ခု ပါဝင္ျပီး ‘လကၤာ’ ဆုိသည္မွာ သီရိလကၤာနဳိင္ငံ၌ အဆင့္ျမင့္ ဗုဒၶစာေပမ်ား သင္ၾကားေနၾကေသာ ျမန္မာေက်ာင္းသား ရဟန္းေတာ္အားလုံးကုိ ရည္ညႊန္းပါသည္။ ‘တမန္’ ဟူေသာ အသုံးအႏႈန္းမွာ ထုိျမန္မာေက်ာင္းသား ရဟန္းေတာ္တုိ႔ ေရးသားတင္ျပေသာ ၎တုိ႔၏ ဘ၀အေတြ႔အၾကံဳ၊ အေတြးအေခၚအယူအဆႏွင့္ စာေပသင္ၾကားမႈစသည့္ သတင္းစကားကုိ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပ႐ွိ ျမန္မာလူမ်ိဳး ရဟန္း႐ွင္လူျပည္သူတုိ႔ သိ႐ွိနဳိင္ရန္ မဂၢဇင္းအသြင္ျဖင့္ ‘တမန္’ ေစလႊတ္ျခင္းကုိ ဆုိလုိေပသည္။ အထက္ပါ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆုိမႈအရ “လကၤာတမန္” ဟူေသာ အမည္မွာ အဓိပၸါယ္ ေလးနက္လွပါသည္။ ဤေနရာ၌ လကၤာတမန္မဂၢဇင္း၏ လုိဂုိကုိ စိတ္ရွည္လက္ရွည္ ေရးဆြဲေပးခဲ့သည့္ အရွင္ေတဇနိယာလကၤာရ (ပဲခူး)ကုိလည္း ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း မွတ္တမ္းတင္အပ္ပါသည္။

ထုိအႀကိဳ စည္းအေဝးပြဲမ်ားအတြင္း အခ်ိန္ အေတာ္ၾကာ ေဆြးေႏြးခဲ့ရသည့္ အေၾကာင္းအရာ တစ္ခုမွာ ထုတ္ေဝမည့္ မဂၢဇင္းတြင္ ႏုိင္ငံေရးႏွင့္ ပက္သက္သည့္ စာမူမ်ား ထည့္သြင္းျခင္း ျပဳေရး၊ မျပဳေရး ကိစၥျဖစ္သည္။ တစ္ဖတ္ႏွင့္ တစ္ဖတ္ ကုိယ့္အျမင္၊ သူ႔အျမင္ အႀကိတ္အနယ္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကၿပီး ေနာက္ဆုံး ႏုိင္ငံေရးႏွင့္ ပက္သက္သည့္ စာမူမ်ားကုိ ထည့္သြင္းျခင္း မျပဳရန္ မြဲခြဲဆုံးျဖတ္ ခဲ့ၾကပါသည္။ ယခု ထုတ္ေဝသည့္ မဂၢဇင္းမွာ ျမန္မာျပည္တြင္းမွ ရဟန္းေတာ္မ်ားႏွင့္ ဒကာ၊ ဒကာမတုိ႔အတြက္ အဓိကထားၿပီး ပညာေရး၊ ဘာသာေရးႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈတုိ႔ကုိ အသားေပး ေဖာ္ျပမည္ ျဖစ္၍ ထုိသုိ႔ ဆုံးျဖတ္ခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ ႏုိင္ငံေရးမွာ ပညာေရး၊ ဘာသာေရးစသည့္ အေရးမွန္သမွ်တုိ႔ႏွင့္ ခြဲမရေအာင္ စပ္ဆက္ေနေသာ္လည္း လက္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ စာေပစိစစ္ေရးမူေၾကာင့္ ႏုိင္ငံေရးသေဘာ ပါဝင္ေနသည့္ စာမူမ်ားကုိ မထည့္သြင္းရန္ ဆုံးျဖတ္ခဲ့ၾက ရျခင္း ျဖစ္သည္။ ထုိအစည္းအေဝးမ်ားမွာ ဒီမုိကေရစီနည္းအရ မဲခြဲဆုံးျဖတ္ျခင္းကုိ က်င့္သုံးခဲ့၍ ထူးျခားပါသည္။

(၂၁၊ ၃၊ ၂၀၀၉) ရက္ေန႔မွာေတာ့ မကုဋာရာမ ျမန္မာေက်ာင္း၌ သံဃာစုံညီ အစည္းေဝးျပဳလုပ္ျပီး လကၤာတမန္ အမည္ျဖင့္ မဂၢဇင္းတစ္ေစာင္ ထုတ္ေဝေရးကုိ ေနာက္ဆုံး အတည္ျပဳခဲ့ၾကပါသည္။ (၂၃၊ ၃၊ ၂၀၀၉) ရက္ေန႔ သံဃာစုံညီ အစည္းအေဝးမွ မဂၢဇင္းျဖစ္ေျမာက္ေရးေကာ္မတီ ဥကၠ႒၊ အတြင္းေရးမႉး စသူတုိ႔ကုိ ဆႏၵမဲျဖင့္ ေ႐ြးခ်ယ္ခဲ့ၾကသည္။ ေျခာက္ပါး ပါဝင္သည့္ အယ္ဒီတာအဖြဲ႔ကုိေတာ့ ေကာ္မတီမွ ေ႐ြးခ်ယ္ေပးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ထုိအစည္းအေဝးမွ စာမူေနာက္ဆုံး ေပးပုိ႔ရမည့္ရက္ကုိ (၃၁၊ ၅၊ ၂၀၀၉) ရက္ေန႔အျဖစ္ သက္မွတ္ခဲ့ၾကပါသည္။ ထုိသုိ႔ စာမူပုိ႔ရက္ကုိ သုံးလ သက္မွတ္သည္ကုိ အခ်ိန္ၾကာလြန္းေၾကာင္း အေၾကာင္းျပ၍ ကန္႔ကြတ္ခဲ့ၾကသူမ်ားလည္း ရွိသည္။ မည္သုိ႔ဆုိေစ ပထမေျခလွမ္းအတြက္ အခ်ိန္ယူရမည္ မဟုတ္ေလာ။

မဂၢဇင္းတစ္ေစာင္ ထုတ္ေဝမည္ဆုိေတာ့ အိႏၵိယႏုိင္ငံက ျမန္မာေက်ာင္းသား ရဟန္းေတာ္မ်ားအဖြဲ႔မွ နဝမအႀကိမ္ ႏွစ္ပတ္လည္ မဂၢဇင္းထုတ္ေဝေရး တာဝန္ခံဆရာေတာ္ ဦးပညာသာမိ၊ စကၤာပူႏုိင္ငံမွ ေ႐ႊျမန္မာမဂၢဇင္း ထုတ္ေနသည့္ ေဒါက္တာခင္ေမာင္ဝင္း အပါအဝင္ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပမွ အေတြ႔အႀကံဳ ရွိသည့္ ပုဂၢဳိလ္တုိ႔ကုိ ေမးျမန္းရသည္။ စာေပႏွင့္ စာအုပ္ထုတ္ေဝေရး အေတြ႔အႀကံဳ အတန္အသင့္ ရွိၾကသည့္ အယ္ဒီတာ ဆရာေတာ္တုိ႔၏ အႀကံဉာဏ္ကလည္း ယုံၾကည့္မႈကုိ ျဖစ္ေစပါသည္။ ထုိအတြင္း မဂၢဇင္း ထုတ္ေဝရန္ ေငြေၾကးလႉဒါန္းၾကမည့္ အလႉရွင္ေတြ အမည္ထြက္လာေတာ့ မဂၢဇင္း ျဖစ္ေျမာက္ေရးက တစ္ဝက္ ေသခ်ာသြားပါသည္။ ျဖစ္ေပၚမလာေသးသည့္ မဂၢဇင္းအတြက္ ယုံၾကည္မႈအျပည့္ျဖင့္ လႉဒါန္းၾကသူတုိ႔မွာ… မေလးရွား ပီနန္ဆရာေတာ္ႀကီးမွ မေလးရွား ရင္းဂစ္ (၁၀၀၀၀)၊ စကၤာပူ ဓာတ္ေတာ္တုိက္ ဆရာေတာ္မွ စကၤာပူေဒၚလာ (၅၀၀)၊ ဦးေသာပါကမွ ယူ႐ုိ (၃၀၀)ႏွင့္ ေဒၚနန္းေလာင္ဝမ္ မိသားစုမွ စကၤာပူ (၁၀၀) တုိ႔ ျဖစ္သည္။ လိုအပ္သည့္ အခ်ိန္၊ လုိအပ္သည့္ေနရာတြင္ ယုံၾကည္မႈအျပည့္ျဖင့္ လႉဒါန္းၾကသည့္ ထုိအလႉရွင္တုိ႔မွာ လုိခ်င္သည့္ဆုကုိ မေတာင္းတဘဲ ရၾကလိမ့္မည္ဟု ယုံၾကည္ပါသည္။ ဤေနရာ၌ မဂၢဇင္းထုတ္ေဝရန္ ဘ႑ာေငြ အလုံအေလာက္ ရရွိေအာင္ စြမ္းေဆာင္ခဲ့သည့္ မဂၢဇင္းျဖစ္ေျမာက္ေရးေကာ္မတီ ဥကၠ႒ဆရာေတာ္ ဦးဩဘာသာ (အင္ဒုိ) ကုိ ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း မွတ္တမ္း တင္လုိပါသည္။

စာမူဖိတ္ေခၚခ်ိန္ သုံးလအတြင္း စာမူ အမ်ားအျပား ေရာက္လာပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ အဆင့္မီသည့္ စာမူမ်ား အလုံအေလာက္ မရေသးဟု အယ္ဒီတာအဖြဲ႔မွ ဆုံးျဖတ္ ေျပာဆုိလာ၍ အဆင့္မီသည့္ စာမူမ်ား ရရွိေရးႏွင့္ မဂၢဇင္းထုတ္ေဝရန္ စတင္ ျပင္ဆင္ေရးကိစၥတုိ႔ ေဆြးေႏြးရန္ အစည္းအေဝး ေခၚယူခဲ့ပါသည္။ (၃၁၊ ၅၊ ၂၀၀၉) ရက္ေန႔က ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ထုိ အစည္းအေဝးမွ သီရိလကၤာႏုိင္ငံသုိ႔ စာသင္လာၾကမည့္ ျမန္မာ ရဟန္းေတာ္တုိ႔အတြက္ သတင္း အခ်က္အလက္ ေပးနိဳင္ရန္ သီရိလကၤာႏုိင္ငံမွ တကၠသုိလ္မ်ားအေၾကာင္း၊ ဒါနသီရိလကၤာအေၾကာင္း စသည့္ သတင္း အခ်က္အလက္တုိ႔ကုိ စုစည္းတင္ျပရန္ စြမ္းႏုိင္သူတုိ႔ကုိ တာဝန္ အသီးသီး ေပးခဲ့ပါသည္။ စာမူေပးပုိ႔ရန္ ေနာက္ဆုံးရက္ကုိလည္း ေနာက္ထက္ ဆယ့္ငါးရက္ ထပ္တုိးခဲ့ပါသည္။ ထုိအစည္းအေဝးက မဂၢဇင္းထုတ္ေဝေရးအတြက္ စတင္ စုိင္းျပင္းဖုိ႔ တြန္းအား ေပးနိဳင္ခ့ဲပါသည္။ မူ အတိအက် သက္မွတ္ မထားေသာ္လည္း သီရိလကၤာမွာ စာေပသင္ၾကားေနၾကသည့္ သံဃာေတာ္မ်ားႏွင့္ သီရိလကၤာမွာ စာေပသင္ၾကားခဲ့သည့္ ရဟန္းေတာ္တုိ႔ အထံမွသာ စာမူေတာင္းရန္ ေဆြးေႏြးခဲ့ ၾကပါသည္။ စာေပ ေရးသားဖူးၾကသည့္ သံဃာေတာ္တုိ႔ကုိ အီးေမးလ္ျဖင့္ တသီးတသန္႔ အေၾကာင္းၾကားၿပီး စာမူေတာင္းခံခဲ့သည္။ ေနာက္ဆုံး ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ အစည္းအေဝးေၾကာင့္ ယုံၾကည္မႈ တက္လာ၍လား မသိ၊ ဆယ့္ငါးရက္အတြင္း စာမူေတြ တဖြဲဖြဲ ေရာက္လာပါသည္။

မဂၢဇင္းတစ္ေစာင္ ျဖစ္ရန္ အစည္းအေဝး အႀကိမ္ႀကိမ္ ျပဳလုပ္ခဲ့ရသည္။ ထုိ စည္းေဝးပြဲတုိ႔ေၾကာင့္လည္း မဂၢဇင္းတစ္ေစာင္ ျဖစ္ေပၚလာျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ မဂၢဇင္းကုိ သီရိလကၤာႏုိင္ငံတြင္ ပုံႏွိပ္ရန္ စဥ္းစားထားေတာ့ ပုံႏွိပ္တုိက္ႏွစ္ခုမွ သက္ဆုိင္သူတုိ႔နွင့္ ေတြ႔ဆုံၿပီး ကုိယ္ထုတ္ေဝခ်င္သည့္ မဂၢဇင္းအရည္အေသြး၊ စာမ်က္ႏွာ၊ စာအုပ္အေရအတြက္ႏွင့္ ကုန္က်စရိတ္တုိ႔အတြက္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။

စာမူမ်ား ေပးပုိ႔ရက္ ကုန္ဆုံးခ်ိန္မွာေတာ့ အယ္ဒီတာေတြ လုပ္ငန္းစတင္ေတာ့သည္။ အယ္ဒီတာ ေျခာက္ပါး တာဝန္ေပးထားသည္။ အဂၤလိပ္စာက႑ အတြက္ အယ္ဒီတာ တစ္ပါးမွ သီးသန္႔ တာဝန္ယူသည္။ အဂၤလိပ္စာက႑အတြက္ ျမန္မာစာစာေပ၊ မြန္စာေပ စသည့္ ေ႐ွးေဟာင္း တုိင္းရင္းသား စာေပတုိ႔ကုိ အဂၤလိပ္လုိ ဘာသာျပန္ထားသည့္ စာမူမ်ားကုိသာ လက္ခံခဲ့ပါသည္။ ျမန္မာစာက႑အတြက္ အယ္ဒီတာ ငါးပါး တာဝန္ယူသည္။ ေပးပုိ႔လာသည့္ စာမူမ်ားကုိ အခ်ိဳ႕အယ္ဒီတာက တစ္ရာ ရာခုိင္းႏႈန္း၊ ရွစ္ဆယ္၊ ငါးဆယ္၊ သုံးဆယ္စသည့္ ရာခုိင္းႏႈန္းျဖင့္ ေ႐ြးခ်ယ္သည္။ အခ်ိဳ႕က ေ႐ြးရန္ ေကာင္းသည့္ စာမူ၊ သင့္သည့္ စာမူ၊ ပယ္သင့္သည့္ စာမူဟူ၍ သုံးမ်ိဳးခြဲကာ ေ႐ြးခ်ယ္သည္။ အခ်ိဳ႕က တစ္၊ ႏွစ္၊ သုံးစသည္ အဆင့္ခြဲၿပီး ေ႐ြးခ်ယ္သည္။ ေပးပုိ႔လာသည့္ စာမူမ်ားအားလုံးကုိ အယ္ဒီတာ တစ္ပါးခ်င္းစီက ဖတ္ၿပီး အယ္ဒီတာ ငါးပါးလုံး ေ႐ြးခ်ယ္သည့္ စာမူ၊ ေလးပါး ေ႐ြးခ်ယ္သည့္စာမူ၊ သုံးပါး ေ႐ြးခ်ယ္သည့္ စာမူဟူ၍ ခြဲျခားလုိက္သည္။ စာမူတစ္ခု ေ႐ြးခ်ယ္ခံရဖုိ႔ အနည္းဆုံး အယ္ဒီတာ သုံးပါး သေဘာက်ဖုိ႔ လုိအပ္ပါသည္။ ထုိ ေ႐ြးခ်ယ္ၿပီးသား စာမူတုိ႔ကုိလည္း မဂၢဇင္းတြင္ ထည့္သြင္းသင့္သည့္ စာမူႏွင့္ အရံအျဖစ္ ထားရွိမည့္ စာမူဟူ၍ ႏွစ္မ်ိဳး ခြဲျခားျပန္ပါသည္။

ပထမဆုံး ထုတ္ေဝသည့္ မဂၢဇင္းတစ္ခု၏ အယ္ဒီတာတုိ႔၏ တာဝန္ကား ႀကီးလွသည္။ ေပးပုိ႔လာသည့္ စာမူတုိ႔တြင္ ပါဝင္သည့္ အခ်က္အလက္တုိ႔ မွန္ကန္ခုိင္လုံမႈ ရွိ၊ မရွိ စိစစ္ရသည္။ စာ အသြားအလာ ေျပျပစ္ရန္ ျပင္ဆင္ရသည္။ စကားလုံး သုံးႏႈန္းပုံ၊ စာလုံးေပါင္း သက္ပုံကအစ ဂ႐ုတစုိက္ ျပင္ဆင္ရသည္။ မ်က္ႏွာလုိက္ျခင္း၊ အားနာျခင္းတုိ႔ကုိ ေရွာင္ၾကည္ရသည္။ အေၾကာင္းအရာ တစ္ခုအတြက္ စာမူႏွစ္ခု ေပးပုိ႔လာလွ်င္ မ်က္ႏွာ မေထာက္ဘဲ ေကာင္းသည့္ စာမူကုိ ေ႐ြးခ်ယ္ခဲ့သည္ဟု သိရသည္။ အေၾကာင္းအရာက ေကာင္းၿပီး စာေပအေရးအသားက ညံေနလွ်င္ စာေရးသူကုိ ခြင့္ေတာင္းကာ ျပင္ဆင္ရသည္။ စကားလုံး အသုံးအႏႈန္း အခ်ိဳ႕ေၾကာင့္ အယ္ဒီတာ ဆရာေတာ္တစ္ပါး၏ စာမူကုိပင္ ပယ္ခဲ့ရသည္ဟု ဆုိသည္။ အျခားသူ ေရးထားသည့္ စာကုိ တစ္ဝက္နီးပါး ကူးခ်ထားသည့္ စာမူကုိလည္း ေတြ႔ခဲ့ရေၾကာင္း သိရသည္။ စာေပသင္ၾကားေနသည့္ ၾကားမွ မိမိတုိ႔၏ တန္ဖုိးရွိသည့္ အခ်ိန္တုိ႔ကုိ ခြဲေဝ ေပးခဲ့ၾကသည့္ အယ္ဒီတာ ဆရာေတာ္ ေျခာက္ပါးကုိ အထူး ေက်းဇူးတင္မိပါသည္။

အယ္ဒီတာေတြ စိစစ္ထားသည့္ စာမူတုိ႔ကုိ ပ႐ုဖတ္ရသည့္ လုပ္ငန္းကလည္း လက္ဝင္သည္။ အားလုံးက ေက်ာင္းသားေတြဆုိေတာ့ အားလပ္သည့္ အခ်ိန္မွာ စုေပါင္း လုပ္ေဆာင္ရသည္။ စာေရးသူ အေနႏွင့္ ပ႐ုဖတ္သည့္ အလုပ္ကုိ ပထမဆုံး လုပ္ဖူးျခင္း ျဖစ္သည္။ အယ္ဒီတာေတြ ေ႐ြးခ်ယ္သည့္ စာမူတုိ႔ကုိ ၾကည့္ကာ အားရမိသည္။ အထူးသျဖင့္ မိမိေရးထားသည့္ စာမူေလး ေ႐ြးခ်ယ္ခံရသည့္ စာရင္းထဲ ေတြ႔ရေတာ့ စာေရးသူ တစ္ေယာက္အေနႏွင့္ ဝမ္းသာရပါသည္။ (၂၈၊ ၇၊ ၂၀၀၉) ရက္ေန႔မွာေတာ့ မကုဋာရာမ ျမန္မာေက်ာင္း အလွည့္က် နာယကဆရာေတာ္မ်ား၊ ေကာ္မတီဝင္မ်ား၊ အယ္ဒီတာမ်ား စုေပါင္း မွတ္တမ္းတင္ ဓာတ္ပုံ႐ုိက္ၾကသည္။ အားလုံးက မဂၢဇင္းတစ္ေစာင္ ျဖစ္ေပၚလာေတာ့မည္ဟူေသာ အေတြးမ်ားျဖင့္ တက္ၾကြ ေပ်ာ္႐ႊင္ေနၾကသည္။ ထုိေန႔ ညပုိင္းမွာ မဂၢဇင္းေကာ္မတီႏွင့္ အယ္ဒီတာအဖြဲ႔တုိ႔ အၿပီးသက္အေနႏွင့္ မဂၢဇင္းမွာ ထည့္မည့္ ဓာတ္ပုံမ်ား၊ ပါသင့္ပါထုိက္သည္မ်ား၊ မဂၢဇင္းမွာ ေရးမည့္ အသုံးအႏႈန္းမွအစ ေနာက္ဆုံး ေဆြးေႏြးျဖစ္ၾကသည္။ မဂၢဇင္းအတြင္းအျပင္ ဒီဇုိင္းအျပင္အဆင္အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ဒီဇုိင္းနာႏွင့္ အပ္ရန္ ေနာက္တစ္ေန႔ ျမန္မာႏုိင္ငံျပန္မည့္ အယ္ဒီတာဆရာေတာ္ ဦးကုသလသာမိႏွင့္ ထည့္ေပးလုိက္မည္ ျဖစ္၍ ထုိေန႔က ေနာက္ဆုံးအေနႏွင့္ အေခ်ာကုိင္ ၾကရျခင္း ျဖစ္သည္။

အယ္ဒီတာအဖြဲ႔ဝင္ ဦးကုသလသာမိကား ေဒါက္တာဘြဲ႔အတြက္ သူတင္မည့္ က်မ္းအတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ျပန္ၿပီး အခ်က္အလက္ ရွာျခင္း ျဖစ္သည္။ လကၤာတမန္မဂၢဇင္း ဒီဇုိင္းႏွင့္ စာအုပ္ အျပင္အဆင္အတြက္ သူ႔ကို တာဝန္ လႊဲအပ္ထားသည္ဆုိေတာ့ စိတ္ရွည္ရွည္ထားၿပီး ေစတနာ ပါပါ လုပ္သည္။ သူ႔မပါလွ်င္ လကၤာတမန္ မဂၢဇင္းဆုိတာလည္း ျဖစ္ေပၚလာမည္ မဟုတ္။ သူ႔ကုိ အထူး ေက်းဇူးတင္ရပါသည္။ ဦးကုသလသာမိႏွင့္ ဒီဇုိင္းဆရာတုိ႔ ေဆြးေႏြးအၿပီးမွာေတာ့ နဂုိက အၾကမ္းတြက္ခ်က္ထားသည့္ Four Color ဘယ္ႏွစ္႐ြက္၊ Two Color ဘယ္ႏွစ္႐ြက္စသည္တုိ႔မွာ အမ်ားႀကီး ေျပာင္းလဲသြားသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဒီဇုိင္းလုပ္ၿပီး တစ္ခါတည္း ဖလင္ေဖာက္ခဲ့ဖုိ႔ ကိစၥကုိလည္း ဒီက ပုံႏွိပ္တုိက္ႏွင့္ ထပ္မံ ေတြ႔ဆုံၿပီး ေဆြးေႏြးရသည္။ Quotation (ေစ်းႏႈန္း ခန္႔မွန္းခ်က္) ကုိလည္း ေသခ်ာေအာင္ ထပ္ေတာင္းရ ျပန္သည္။

ထုိအတြင္း မေလးရွား၊ စကၤာပူေရာက္ေနသည့္ ဥကၠ႒က မေလးရွားႏုိင္ငံတြင္ ပုံႏွိပ္လွ်င္ သီရိလကၤာႏွင့္ ေစ်းအနည္းငယ္သာ ကြာဟမႈရွိၿပီး စာအုပ္ အရည္အေသြး ပုိမုိေကာင္းမြန္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ မေလးရွားႏွင့္ စကၤာပူႏုိင္ငံတုိ႔တြင္ ျဖန္႔ခ်ိမည့္ စာအုပ္တုိ႔အတြက္ စာအုပ္သယ္ေဆာင္ စရိတ္ သက္သာသြား မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ခ်ျပ၍ မဂၢဇင္းကုိ မေလးရွားတြင္ ပုံႏွိပ္ရန္ ဆုံးျဖတ္လုိက္ၾကသည္။ ထုိသုိ႔ျဖင့္ ရန္ကုန္ေရာက္ေနသည့္ အယ္ဒီတာ ဆရာေတာ္လည္း မဂၢဇင္းအတြက္ ဒီဇုိင္းၿပီး၍ ဖလင္ပါ ေဖာက္ခဲ့ကာ ဖလင္လိပ္ကုိ မေလးရွားသုိ႔ ယူသြားခဲ့ရသည္။ ႏုိဝင္ဘာလက်မွ လကၤာတမန္မဂၢဇင္းကုိ မေလးရွားမွာ ပုံႏွိပ္ႏုိင္ေတာ့သည္။ တစ္ႏွစ္နီးပါး မက္ခဲ့ၾကသည့္ အိပ္မက္ စိတ္ကူးကုိ လက္ေတြ႔ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏုိင္ခဲ့၍ ဝမ္းေျမာက္ၾကရသည္။

မဂၢဇင္း ျဖစ္ေျမာက္ေရးအတြက္ စိတ္ေရာကုိယ္ပါ အားစုိက္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကသည့္ မဂၢဇင္းျဖစ္ေျမာက္ေရး ေကာ္မတီအဖြဲ႔ ဥကၠ႒ ဦးဩဘာသ (အင္ဒုိ)၊ ဒုဥကၠ႒ ဦးစေႏၵာဘာသ၊ အတြင္းေရးမႉ ဦးစကၠပါလ၊ တြဲဖတ္အတြင္းေရးမႉ-၁ ဦးေသာဘန (ဆီြဒင္)၊ တြဲဘက္အတြင္ေရးမႉ-၂ ဦးတိကၡဉာဏာလကၤာရ၊ ဘ႑ာေရးမႉး ဦးဥတၱမသာရ (PDO)၊ စာရင္းစစ္ ဦးနိမလတုိ႔ကုိ၎၊ အယ္ဒီတာမ်ား ျဖစ္ၾကသည့္ ဦးပ႑ိတ (Ph.D, Thesis)၊ ဦးသုဝဏၰ (တကၠသုိလ္ ေဆြသုဝဏ္)၊ ဦးမာနိတ (ေပရာေဓနိယတကၠသုိလ္)၊ ဦးကုသလသာမိ (ေပ်ာ္ဘြယ္)၊ ဦးပညာစာရ (ခင္ဦး)၊ ဦးဥတၱမသာရ (PDO) တုိ႔ကုိ၎ အထူးပင္ ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း အမည္ထုတ္ေဖာ္၍ မွတ္တမ္း တင္အပ္ပါသည္။ မဂၢဇင္းျဖစ္ေျမာက္ေရး အတြက္ က်ရာက႑မွ ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ၾကသည့္ ေကာ္မတီအဖြဲ႔ဝင္တုိ႔ကုိလည္း ေက်းဇူးတင္ရပါသည္။

စာမ်က္ႏွာအားလုံး ေၾကြစကၠဴ အေကာင္းစားခ်ည္း သုံးထားေတာ့ မဂၢဇင္းက ေကာင္းလြန္းေနသည္။ မေလးရွား၊ စကၤာပူႏွင့္ သီရိလကၤာႏုိင္ငံတုိ႔တြင္ ျဖန္ခ်ိရန္ အခက္အခဲ မရွိႏိုင္ေသာ္လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ သီးသန္႔ ပုံႏွိပ္ရဖုိ႔ အေၾကာင္းဖန္လာသည္ဟု ဆုိရမည္။ စာအုပ္ေရ (၁၀၈၀) ပုံႏွိပ္ၿပီး မေလးရွားႏုိင္ငံတြင္ မဂၢဇင္းအုပ္ေရ (၆၀၀)၊ စကၤာပူႏုိင္ငံတြင္ အုပ္ေရ (၂၄၀)၊ သီရိလကၤာႏုိင္ငံတြင္ အုပ္ေရ (၂၄၀) ျဖန္ခ်ိရန္ ခြဲတမ္းခ်လုိက္သည္။ မေလးရွားႏုိင္ငံတြင္ ဓမၼ၀ိဟာရေက်ာင္း၊ ကတ္ပံုးေက်ာင္း၊ ရတနာရာမေက်ာင္း၊ မႊားေက်ာင္း၊ ေညာင္ကန္ေအးေက်ာင္း၊ ဓမၼာရံုေက်ာင္း၊ ဂ်ိဳဟုိးေက်ာင္းႏွင့္ ပီနန္ျမန္မာေက်ာင္း ဆရာေတာ္တုိ႔မွ ေစတနာ၊ ေမတၱာအျပည့္ျဖင့္ မဂၢဇင္းကုိ တာဝန္ခံ ျဖန္ခ်ိေပးၾကသည္။ မဂၢဇင္းအုပ္ေရ တစ္ရာေက်ာ္ကုိ တစ္ဦးတည္း တာဝန္ခံ ျဖန္ခ်ိေပးသည့္ မေလးရွားႏုိင္ငံမွ ကုိမုိးသီးကုိလည္း ေက်းဇူးတင္ရပါသည္။ မေလးရွားႏုိင္ငံ၌ စာအုပ္ ပုံႏွိပ္ျခင္းမွအစ တာဝန္ခံ ျဖန္ခ်ိေပးၾကမည့္ ေက်ာင္းမ်ားသုိ႔ ပုိ႔ေဆာင္ေရးအဆုံး ကိစၥဝိစၥအားလုံးကုိ ဦးကုသလသာမိ ႏွင့္အတူ တာဝန္ခံ ေဆာင္႐ြက္ေပးခဲ့ၾကသည့္ ရတနာရာမေက်ာင္းမွ ဆရာေတာ္ ဦးစရိယႏွင့္ ဦးအဂၢဓမၼတုိ႔ကုိလည္း မဂၢဇင္းျဖစ္ေျမာက္ေရး ေကာ္မတီကုိယ္စား ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း ေျပာလုိပါသည္။ စကၤာပူႏိုင္ငံအတြက္ တုိပါး႐ုိး ျမန္မာေက်ာင္းႀကီးႏွင့္ ဓာတ္ေတာ္တုိက္ေက်ာင္း ဆရာေတာ္တုိ႔မွ တာဝန္ခံ ျဖန္ခ်ိေပးၾကသည္။

စာအုပ္ေတြ ပုံႏွိပ္အၿပီး မၾကာမီ သီရိလကၤာသုိ႔ ပုိ႔သည့္ မဂၢဇင္းေတြက သေဘၤာေပၚမွာ တစ္လနီးပါးခန္႔ ေသာင္တင္ေနခဲ့သည္။ စာအုပ္ေတြ ေရာက္၊ မေရာက္ ဆိပ္ကမ္းက ႐ုံးကုိ ေမးရသည္မွာလည္း အေမာ။ ဒီဇင္ဘာလ ကုန္ပုိင္းေလာက္မွသာ မဂၢဇင္းေတြ သီရိလကၤာႏုိင္ငံသုိ႔ ေရာက္လာသည္။ မိမိတုိ႔ ကုိယ္တုိင္ ႀကိဳးစားထားသည့္ မဂၢဇင္းကုိ ၾကည့္ကာ ၾကည္ႏူးၾကရသည္။ (၂၊ ၁၊ ၂၀၁၀) ရက္ေန႔မွာေတာ့ မကုဋာရာမ ျမန္မာေက်ာင္းတြင္ ပထမဆုံးအႀကိမ္ ထုတ္ေဝသည့္ လကၤာတမန္ မဂၢဇင္းကုိ မဂၢဇင္းမိတ္ဆက္ပြဲ ျပဳလုပ္ကာ သီရိလကၤာေရာက္ ျမန္မာေက်ာင္းသား ရဟန္းေတာ္ အားလုံးတုိ႔ထံ အပ္ႏွံႏုိင္ခဲ့သည္။ သင့္ေတာ္သည့္ အခ်ိန္တြင္ မဂၢဇင္းျဖစ္ေျမာက္ေရး ေကာ္မတီအဖြဲ႔ကုိ ထပ္မံဖြဲ႔စည္းကာ ဒုတိယေျခလွမ္း အတြက္လည္း ျပင္ဆင္ႏုိင္ခဲ့ၾကပါသည္။ မဂၢဇင္းမိတ္ဆက္ပြဲတြင္ ေက်းဇူးတင္ထုိက္သူမ်ားကုိ ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း ေျပာကာ နာယကဆရာေတာ္မ်ား၊ ေကာ္မတီဝင္မ်ား၊ အယ္ဒီတာဆရာေတာ္မ်ား၊ စာမူရွင္မ်ားအျပင္ ဒါနသီရိလကၤာ အသင္းစသည္တုိ႔ကုိ အမွတ္တရ လက္ေဆာင္အျဖစ္ လကၤာတမန္ မဂၢဇင္းတုိ႔ကုိ ေပးခဲ့ပါသည္။

မဂၢဇင္းမိတ္ဆက္ပြဲအၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ မဂၢဇင္း ပုံႏွိပ္ျဖန္႔ေဝေရးကုိလည္း ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။ အားလုံး စုံစမ္းၿပီးလွ်င္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ ပုံႏွိပ္ ျဖန္႔ေဝေရးကုိ အျမန္ဆုံး အေကာင္အထည္ ေဖာ္ရန္ ဆုံးျဖတ္ ခဲ့ၾကပါသည္။ သီရိလကၤာႏုိင္ငံသုိ႔ ဗုဒၶစာေပ လာေရာက္ ပညာသင္ၾကားၾကမည့္ ညီေတာ္ ေနာင္ေတာ္တုိ႔ကုိ သတင္း အခ်က္အလက္ ေပးရန္ဟူေသာ ရည္႐ြယ္ခ်က္အရ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ပုံႏွိပ္ ျဖန္ေဝေရးသည္လည္း အေရးႀကီးပါသည္။ လကၤာတမန္ မဂၢဇင္းကုိ မေလးရွား၊ စကၤာပူရွိ ေ႐ႊျမန္မာတုိ႔၏ လက္ထဲသုိ႔ အေရာက္ ပုိ႔ႏုိင္ခဲ့ေလၿပီ။ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းမွ ရဟန္းရွင္လူ ျပည္သူတုိ႔ လက္ထဲ ထည့္ရန္ လုိေပေသးသည္။ ထုိကိစၥကုိလည္း ေဆြးေႏြးဆုံးျဖတ္ၿပီး ျဖစ္၍ မၾကမီ ေအာင္ျမင္မည္မွာ ေသခ်ာပါသည္။

သီရိလကၤာႏုိင္ငံတြင္ စာေပ သင္ၾကားေနၾကသည့္ မိမိတုိ႔ကဲ့သုိ႔ စာသင္သား ရဟန္းေတာ္မ်ား အေနႏွင့္ မဂၢဇင္းတစ္ေစာင္ ထုတ္ေဝရန္ ပထမဆုံး ေျခလွမ္းမွာ ခက္ခဲလွသည္။ ယုံၾကည္ခ်က္ကုိ အေျခခံကာ စုေပါင္း လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾက၍ ေအာင္ျမင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဆုိခ်င္သည္။ ပထမဆုံး ေျခလွမ္းျဖစ္၍ အားနည္းခ်က္ အခ်ိဳ႕ ရွိခဲ့သည္ကုိေတာ့ ဝန္ခံရမည္ ျဖစ္သည္။ ထုိအားနည္းခ်က္၊ လုိအပ္ခ်က္မ်ားသည္ ေနာင္ လွမ္းမည့္ ေျခလွမ္းေပါင္း မ်ားစြာအတြက္ အေကာင္းဆုံး သင္ခန္းစာမ်ား ျဖစ္လာေပလိမ့္မည္။ လကၤာတမန္ မဂၢဇင္းမွ အယ္ဒီတာ့စကားျဖင့္ ေျပာရလွ်င္ မိမိတုိ႔ အေနႏွင့္ အေတြ႔အႀကံဳႏွင့္ အသိအျမင္ မၾကြယ္ဝခဲ့ေသာ္လည္း ေစတနာ ၾကြယ္ဝခဲ့သည္ကုိေတာ့ သိေစခ်င္ပါသည္။ မိမိတုိ႔ အေနျဖင့္ လကၤာတမန္မဂၢဇင္းအတြက္ ပထမဆုံး ေျခလွမ္းကုိေတာ့ ယုံၾကည္ခ်က္ အျပည့္ျဖင့္ လွမ္းၿပီးခဲ့ပါၿပီ။ ေနာက္ထပ္ ေျခလွမ္းေပါင္း မ်ားစြာ လွမ္းႏုိင္ရန္ အတြက္လည္း ယုံၾကည္ခ်က္ ခုိင္မာမႈ၊ စြန္႔လြတ္ အနင့္နာခံမႈ၊ စုေပါင္း လုပ္ေဆာင္တတ္မႈတုိ႔အျပင္ ႐ုိးသား ျဖဴစင္သည့္ ေစတနာပါ ေပါင္းစပ္ထည့္ရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း ေရးသား တင္ျပအပ္ပါသည္။

လကၤာတမန္မဂၢဇင္း ထြက္ၿပီ

သီရိလကၤာႏုိင္ငံေရာက္ ျမန္မာေက်ာင္းသား ရဟန္းေတာ္မ်ား စုစည္း ထုတ္ေဝသည့္ လကၤာတမန္ မဂၢဇင္း ထြက္ရွိလာၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ လကၤာတမန္မဂၢဇင္း မိတ္ဆက္ပြြဲကုိ သီရိလကၤာႏိုင္ငံ ကုိလံဘုိၿမိဳ႕ရွိ မကုဋာရာမ ျမန္မာေက်ာင္းတြင္ (၂၊ ၁၊ ၂၀၁၀) ရက္၌ က်င္းပရာ မကုဋာရာမ ျမန္မာေက်ာင္း အလွည့္က် နာယက ဆရာေတာ္မ်ား၊ မဂၢဇင္း ျဖစ္ေျမာက္ေရး ေကာ္မတီဝင္မ်ား၊ စာေပဝါသနာရွင္ ရဟန္းေတာ္မ်ား တက္ေရာက္ၾကသည္။ မိတ္ဆက္ပြဲ အခမ္းအနား၌ ပထမဦးစြာ နာယက ဆရာေတာ္မ်ား ကုိယ္စား ဦးသူရိယမွ မဂၢဇင္း ျဖစ္ေျမာက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကသည့္ မဂၢဇင္း ျဖစ္ေျမာက္ေရး ေကာ္မတီအဖြဲ႔ကုိ ခ်ီးက်ဴးဂုဏ္ျပဳေၾကာင္း၊ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တုိင္း သီရိလကၤာေရာက္ ျမန္မာေက်ာင္းသား ရဟန္းေတာ္မ်ား ကုိယ္စားျပဳ မဂၢဇင္းတစ္ေစာင္ ထုတ္ေဝႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားၾက ေစလုိေၾကာင္း ေျပာၾကားသည္။

ထုိေနာက္ မဂၢဇင္းျဖစ္ေျမာက္ေရး ေကာ္မတီဥကၠ႒ ဦးဩဘာသ (အင္ဒုိ) မွ မဂၢဇင္း ထုတ္ေဝရျခင္း ဦးတည္ခ်က္မ်ားႏွင့္ စုေပါင္း လုပ္ေဆာင္ျခင္းေၾကာင့္ မဂၢဇင္း ထုတ္ေဝႏုိင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ေလွ်ာက္ထားၿပီး နာယကဆရာေတာ္မ်ား၊ ေကာ္မတီအဖြဲ႔ဝင္မ်ား၊ အယ္ဒီတာ ဆရာေတာ္မ်ားကုိ ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း ေျပာၾကားသည္။ ထုိ႔ေနာက္ မဂၢဇင္းျဖစ္ေျမာက္ေရး ေကာ္မတီ အတြင္းေရးမႉး ဦးစကၠပါလမွ လကၤာတမန္ မဂၢဇင္း ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ ထုတ္ေဝႏုိင္ေရး၊ သင့္ေတာ္သည့္ အခ်ိန္တြင္ မဂၢဇင္း ေကာ္မတီ ျပန္လည္ ဖြဲ႔စည္းေရး၊ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တုိင္း ထုတ္ေဝႏုိင္ေရးစသည့္ မဂၢဇင္း၏ ေရွ႕အလားအလာႏွင့္ ပက္သက္၍ ရွင္းလင္း ေလွ်ာက္ထားသည္။

ထုိ႔ေနာက္ အယ္ဒီတာ ဆရာေတာ္မ်ား ကုိယ္စား ဦးမာနိတမွ စာမူမ်ားကုိ မည္သူ႔မ်က္ႏွာကုိမွ် မေထာက္ဘဲ ေ႐ြးခ်ယ္ခဲ့ပုံ၊ ပထမအႀကိမ္ ျဖစ္သည့္အတြက္ အားနည္းခ်က္အခ်ိဳ႕ ရွိခဲ့ပုံတုိ႔ကုိ ေလွ်ာက္ထားၿပီး လကၤာတမန္ မဂၢဇင္းကုိ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ မိတ္ဆက္ေပးသည္။ ထုိေနာက္ ဘ႑ာေရးမႉး ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမမွ မဂၢဇင္းႏွင့္ ပက္သက္၍ ဘ႑ာေရးဆုိင္ရာ ရွင္းတမ္းကုိ ရွင္းလင္း ေလွ်ာက္ထားသည္။ ထုိေနာက္မွာေတာ့ တက္ေရာက္လာၾကသည့္ သံဃာေတာ္မ်ားမွ မဂၢဇင္းႏွင့္ ပက္သက္၍ ေဆြးေႏြး အႀကံျပဳၾကၿပီး သိလုိသည့္ ေမးခြန္းတုိ႔ကုိလည္း မဂၢဇင္း ျဖစ္ေျမာက္ေရး ေကာ္မတီမွ ျပန္လည္ ေျဖၾကားခဲ့သည္။ မဂၢဇင္း ျဖစ္ေျမာက္ေရး ေကာ္မတီမွ နာယက ဆရာေတာ္မ်ား၊ ေကာ္မတီဝင္မ်ား၊ အယ္ဒီတာ ဆရာေတာ္မ်ား၊ စာမူရွင္မ်ားႏွင့္ ဒါနသီရိလကၤာအသင္း တုိ႔ကုိ အမွတ္တရ လက္ေဆာင္အျဖစ္ လကၤာတမန္ မဂၢဇင္းတုိ႔ကုိ ေပးအပ္ကာ အခမ္းအနားကုိ ႐ုပ္သိမ္းလုိက္ေၾကာင္း သိရသည္။

လကၤာတမန္ မဂၢဇင္းကုိ ပထမဆုံး အႀကိမ္ ထုတ္ေဝျခင္း ျဖစ္ၿပီး မေလးရွားႏုိင္ငံတြင္ ပုံႏွိပ္ခဲ့သည္။ ေလာေလာဆယ္ မေလးရွားႏုိင္ငံ၊ စကၤာပူႏုိင္ငံႏွင့္ သီရိလကၤာႏုိင္ငံတုိ႔တြင္ ပထမဦးဆုံး ျဖန္႔ခ်ိေၾကာင္း သိရသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္လည္း တရားဝင္ ထုတ္ေဝႏုိင္ရန္ စီစဥ္ေနေၾကာင္းလည္း သိရပါသည္။ လကၤာတမန္ မဂၢဇင္းတြင္ ကဗ်ာက႑၊ ေဆာင္းပါးက႑၊ ေပးစာက႑၊ အတြင္းကဗ်ာက႑၊ တကၠသုိလ္ မိတ္ဆက္က႑၊ သတင္းမွတ္တမ္းက႑ စသည္ျဖင့္ က႑စုံ ပါဝင္ၿပီး သီရိလကၤာႏုိင္ငံရွိ နာမည္ႀကီး ေရွးေဟာင္းေဒသမ်ား၊ အေဆာက္အဦးမ်ား၊ သီရိလကၤာႏုိင္ငံ၏ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဘာသာေရး ဓေလ့ထုံးတမ္းမ်ား၊ သီရိလကၤာ၌ ဗုဒၶစာေပ လာေရာက္ ပညာသင္ၾကားေနသည့္ ျမန္မာေက်ာင္းသား ရဟန္းေတာ္တုိ႔၏ စာသင္သားဘဝ အေတြ႔အႀကံဳႏွင့္ ခံစားခ်က္မ်ား၊ ၎တုိ႔ တက္ေရာက္ေနသည့္ တကၠသုိလ္မ်ားအေၾကာင္း၊ ထုိတကၠသုိလ္တုိ႔၏ ပညာေရးစနစ္တုိ႔ကုိ ေဝေဝဆာဆာ တင္ျပထားသည္။ ျမန္မာသုေတသီ ေက်ာင္းသား ရဟန္းေတာ္ႏွစ္ပါး၏ ေရွးေဟာင္း ျမန္မာစာေပတုိ႔ကုိ ဘာသာျပန္ထားသည့္ English Section ကလည္း လကၤာတမန္ မဂၢဇင္း၏ ထူးျခားခ်က္ပင္ ျဖစ္သည္။ အဂၤလိပ္စာ က႑မွာ ျမန္မာ သုေတသီတုိ႔အတြက္ သာမက ဗုဒၶစာေပကုိ စိတ္ဝင္စားၾကသည့္ ႏုိင္ငံတကာ သုေတသီတုိ႔အတြက္လည္း အက်ိဳးရွိမည္ ျဖစ္သည္။

လကၤာတမန္ မဂၢဇင္းကုိ ေၾကြစကၠဴ အေကာင္းစားျဖင့္ ပုံႏွိပ္ထုတ္ေဝထားၿပီး စာမ်က္ႏွာ (၂၀၀) ရွိသည္။ မေလးရွားႏုိင္ငံရွိ ဓမၼ၀ိဟာရ (ၿမိဳ႕လယ္) ေက်ာင္း၊ ကတ္ပံုးေက်ာင္း၊ ရတနာရာမေက်ာင္း၊ မႊားေက်ာင္း၊ ေညာင္ကန္ေအးေက်ာင္း၊ ဓမၼာရံုေက်ာင္း၊ ပီနန္ ဓမၼိကာရာမျမန္မာေက်ာင္းႏွင့္ ဂ်ိဳဟိုး ေညာင္ကန္ေအး ေက်ာင္းတုိ႔တြင္ မဂၢဇင္း တစ္အုပ္လွ်င္ မေလး (၁၅) ရင္းဂစ္ျဖင့္၎၊ စကၤာပူႏုိင္ငံရွိ စကၤာပူျမန္မာေက်ာင္းႀကီး (တုိပါးယုိး)ႏွင့္ ဓာတ္ေတာ္တုိက္ေက်ာင္းတုိ႔တြင္ စကၤာပူ (၇) ေဒၚလာျဖင့္၎၊ သီရိလကၤာႏုိင္ငံတြင္ ႐ူပီး (၃၀၀) ႏႈန္းျဖင့္၎ ဝယ္ယူ ပူေဇာ္ႏုိင္ေၾကာင္း သိရသည္။